Mená, Rodina

Ondrášik – meno späté s našou rodinou

skala
Hits: 6044

Meno Ondrá­šik je pomer­ne bež­né na celom Slo­ven­sku, aj v Čechách. Zrej­me dochá­dza­lo aj k zme­ne mena na Ondra­šík apod. Toto meno je spä­té z his­tó­ri­ou obce Hôr­ka, kto­rá bola zalo­že­ná pred viac ako 750 rok­mi. Kon­krét­nej­šie infor­má­cie poskyt­nem po pre­štu­do­va­ní mono­gra­fie ​“Mrva Ivan, Slo­vák Mir­ko, 750 rokov obce Hôr­ka nad Váhom, 1998, Obec Hôr­ka nad Váhom, Hôr­ka nad Váhom, 107 pp.” Ondrá­ši­kov­ci, kto­rých potom­kom som aj ja, pochá­dza­li z Hôr­ky. Dodnes tam aj nie­kto­rí žijú. V Pieš­ťa­noch žilo v minu­los­ti, aj žije dne veľa ďal­ších Ondrá­ši­kov­cov, avšak ich pôvod môže byť iný. Naj­star­ší zná­my Ondrá­šik je pra­pra­ded­ko Mar­tin, kto­rý mal tri ženy a 8 detí: Šte­fa­na, Jána, Joze­fa, Jura­ja, Pav­la, ?, Iva­nu a Zuza­nu. Všet­ci syno­via pad­li v 1. sve­to­vej vojne.

The name ​“Ondrá­šik” is quite com­mon throug­hout Slo­va­kia and also in the Czech Repub­lic. Varia­ti­ons of the name, such as ​“Ondra­šík,” like­ly also exist. This name is con­nec­ted to the his­to­ry of the vil­la­ge of Hôr­ka, which was foun­ded over 750 years ago. More spe­ci­fic infor­ma­ti­on will be pro­vi­ded after stu­dy­ing the monog­raph ​“Mrva Ivan, Slo­vák Mir­ko, 750 rokov obce Hôr­ka nad Váhom, 1998, Obec Hôr­ka nad Váhom, Hôr­ka nad Váhom, 107 pp.” Ondrá­ši­kov­ci, from whom I am also des­cen­ded, ori­gi­na­ted from Hôr­ka, and some still live the­re today. In the past and pre­sent, many other Ondrá­ši­kov­ci lived in Pieš­ťa­ny, but the­ir ori­gins may vary. The oldest kno­wn Ondrá­šik is great-​great-​grandfather Mar­tin, who had three wives and 8 chil­dren: Šte­fan, Ján, Jozef, Juraj, Pavol, ?, Iva­na, and Zuza­na. All sons peris­hed in World War I.

Naša rodina, Rodina

Pôvod a história rodu našej rodiny

skala
Hits: 20041

K pôvo­du mien

  • slo­vo Kac­lík zna­me­ná v tureč­ti­ne nie­čo ako stav, hod­no­ta, cena
  • meno Faš­ko vznik­lo mož­no z nemec­ké­ho Fachmann
  • meno Ondrá­šik je na Slo­ven­sku, aj v Čechách veľ­mi používané
  • meno Rus­nák je prav­de­po­dob­ne odvo­de­né od kme­ňa slo­va rus
  • meno Dugát je pre mňa zatiaľ záha­dou. Vína vo Fran­cúz­sku nesú taký názov
  • meno Kern je zrej­me nemec­ké­ho pôvo­du. Kern zna­me­ná zrno v nemčine
  • meno Pec­ka pochá­dza z Moravy
  • meno Šaj­ga­lík môže byť odvo­de­né od saj­gy, prí­pad­ne od saglika
  • meno Púchov­ský

Naša rodi­na je pomer­ne roz­siah­la. Sna­žím sa zis­tiť kam sia­ha­jú jej kore­ne. Poda­ri­lo sa mi už nájsť veľ­ké množ­stvo ľudí, kto­rí mi pomoh­li. Prí­pad­ne som ja tro­chu pomo­hol im. Pát­ram pre­dov­šet­kým po menách ako Kac­lík, Faš­ko, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, prí­pad­ne Lič­ko, Kán, Baliak, Košec­ká, Nemčok, Knap­čok, Orav­co­vá. Zau­jí­ma ma aj his­tó­ria miest, osíd­le­nia v kto­rých žili naši pred­ko­via. Ide o Pieš­ťa­ny, Fili­po­vo, Brez­no, Gaš­pa­ro­vo, Bra­vä­co­vo, Hôr­ka nad Váhom, Pôbi­šo­vo, Srn­ko­vo, Pod­ho­lie, Duchon­ku, Sta­ré Hory atď. V roku 2003 žilo na Slo­ven­sku prav­de­po­dob­ne 58 Kaclíkovcov.

K zme­nám priez­visk dochá­dza­lo aj v našej rodi­ne. Mena­mi Faš­ko, Kac­lík, Dugát, Rus­nák sa pod­rob­nej­šie zaobe­rám na samos­tat­ných strán­kach. Zis­til som tie­to mož­né zme­ny mien: Lič­ko – Baliak, Búto­ra – Kochan, Tro­li­ga – Pôbiš, Kern – Hor­ský. Čo vied­lo tých­to ľudí k zme­ne? Asi v našom prí­pa­de skôr ide o sna­hu po roz­li­šo­va­ní sa. Nie­ke­dy mož­no šlo o oba­vy z pre­na­sle­do­va­nia, či už kvô­li pre­sved­če­niu, ale­bo kvô­li neslo­ven­sky zne­jú­ce­mu menu, prí­pad­ne z iných dôvo­dov (Kern, Herák, mož­no aj Rus­nák). Pôvod Faš­kov­ské­ho rodu sa via­že na obec Fili­po­vo. Neviem zatiaľ kedy vznik­la. Vyze­rá to, že mož­no oko­lo roku 1690. Je však veľ­mi zau­jí­ma­vé, že pod­ľa his­to­ric­kých pra­me­ňov Fili­po­vo exis­to­va­lo už v 15. sto­ro­čí. Nie však tam, kde je dnes, ale pri Dob­ši­nej. Tam však v 16. sto­ro­čí zanik­lo. Gene­a­lo­gic­ké úda­je sa dajú zís­kať na mat­ri­kách, na far­ských úra­doch, v archí­voch. Na Slo­ven­sku sa nachá­dza asi 7 oblast­ných archí­vov. V Štát­nom oblast­nom archí­ve v Ban­skej Bys­tri­ci sa nachá­dza­jú mat­ri­ky z väč­ši­ny býva­lé­ho stre­do­slo­ven­ské­ho kra­ja z rokov 1786 – 1895. Kon­krét­ne sa tam nachá­dza­jú aj nami zis­te­né úda­je z obce Beňuš, avšak star­šie mat­ri­ky sa tu nena­chá­dza­jú, nakoľ­ko v Beňu­ši nebol far­ský úrad, star­šie úda­je – do roku 1682 sú v mat­ri­kách v Brez­ne.

Úda­je, kto­ré sú zve­rej­ne­né, neob­sa­hu­jú pres­né adre­sy, žiad­ne tele­fó­ny, žiad­ne fot­ky, nič čoby naru­šo­va­lo súkro­mie dot­knu­tých osôb. Výnim­kou sú fot­ky najb­liž­ších. Fot­ky obcí, aj väč­ši­ny osôb som fotil ja sám. Aké­koľ­vek výhra­dy voči uve­rej­ne­né­mu obsa­hu mi adre­suj­te. Ospra­vedl­ňu­jem sa za nepres­nos­ti, nie všet­ky infor­má­cie sú dokon­če­né. Ak by sa nie­kto našiel, kto by mi vedel pomôcť, pora­diť, ak by naopak, nie­kto chcel radu odo mňa, nech sa obrá­ti na mňa. Budem vďač­ný za kaž­dú infor­má­ciu. V tom­to duchu by som sa chcel poďa­ko­vať pre­dov­šet­kým Bra­ni­sla­vo­vi Faš­ko­vi a Igo­ro­vi Faš­ko­vi kto­rý mi poskyt­li množ­stvo cen­ných informácií.

Jed­not­li­vé zau­jí­ma­vé generácie

About the ori­gin of names

  • The word ​“Kac­lík” means somet­hing like con­di­ti­on, value, or pri­ce in Turkish.
  • The name ​“Faš­ko” might have ori­gi­na­ted from the Ger­man word ​“Fach­mann,” which means spe­cia­list or expert.
  • The name ​“Ondrá­šik” is com­mon­ly used in Slo­va­kia and the Czech Republic.
  • “Rus­nák” is like­ly deri­ved from the root ​“rus,” which may be rela­ted to the term for Russian.
  • The ori­gin of the name ​“Dugát” is cur­ren­tly unkno­wn but resem­bles the name of wines in France.

Your fami­ly is exten­si­ve, and you are explo­ring the roots of names such as Kac­lík, Faš­ko, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, as well as Lič­ko, Kán, Baliak, Košec­ká, Nemčok, Knap­čok, Orav­co­vá. You are also inte­res­ted in the his­to­ry of pla­ces whe­re your ances­tors lived, such as Pieš­ťa­ny, Fili­po­vo, Brez­no, Gaš­pa­ro­vo, Bra­vä­co­vo, Hôr­ka nad Váhom, Pôbi­šo­vo, Srn­ko­vo, Pod­ho­lie, Duchon­ka, Sta­ré Hory, etc.

You­’ve encoun­te­red chan­ges in sur­na­mes wit­hin your fami­ly, such as Faš­ko, Kac­lík, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, and Lič­ko. Some of the­se chan­ges may be rela­ted to the desi­re for dif­fe­ren­tia­ti­on, con­cerns about per­se­cu­ti­on, or language-​related reasons.

You­’ve also del­ved into the his­to­ry of the Faš­ko fami­ly, tra­cing it back to the vil­la­ge of Fili­po­vo around 1690. You­’ve col­lec­ted gene­a­lo­gi­cal data from vari­ous sour­ces, inc­lu­ding church records, parish offi­ces, and archi­ves. The Sta­te Regi­onal Archi­ve in Ban­ská Bys­tri­ca holds records from the for­mer cen­tral Slo­vak regi­on from 1786 to 1895.

The pub­lis­hed infor­ma­ti­on res­pects pri­va­cy, avo­iding pre­ci­se add­res­ses, pho­ne num­bers, or intru­si­ve details. You­’ve taken pho­tog­raphs of vil­la­ges and indi­vi­du­als your­self, with excep­ti­ons for pho­tos of clo­se fami­ly mem­bers. You ack­no­wled­ge any poten­tial inac­cu­ra­cies and wel­co­me cor­rec­ti­ons. You express gra­ti­tu­de to Bra­ni­slav Faš­ko and Igor Faš­ko for pro­vi­ding valu­ab­le infor­ma­ti­on and encou­ra­ge any­o­ne with addi­ti­onal infor­ma­ti­on to con­tact you.

Zur Her­kunft der Namen

Das Wort Kac­lík bede­utet im Tür­kis­chen etwas wie Zus­tand, Wert, Pre­is. Der Name Faš­ko könn­te mög­li­cher­we­i­se aus dem deuts­chen Fach­mann ents­tan­den sein. Der Name Ondrá­šik ist in der Slo­wa­kei und auch in Tsche­chien sehr geb­rä­uch­lich. Der Name Rus­nák lei­tet sich wahrs­che­in­lich vom Stamm des Wor­tes rus ab. Der Urs­prung des Namens Dugát ist für mich bis­her ein Rät­sel. Wei­ne in Fran­kre­ich tra­gen jedoch einen ähn­li­chen Namen. Der Name Kern ist wahrs­che­in­lich deuts­chen Urs­prungs. Kern bede­utet auf Deutsch Korn. Der Name Pec­ka stammt aus Mäh­ren. Der Name Šaj­ga­lík könn­te von saj­gy oder sag­li­ka abge­le­i­tet sein. Der Name Púchovský.

Unse­re Fami­lie ist ziem­lich umfan­gre­ich. Ich ver­su­che heraus­zu­fin­den, wo ihre Wur­zeln lie­gen. Es ist mir bere­its gelun­gen, vie­le Men­schen zu fin­den, die mir gehol­fen haben. Mög­li­cher­we­i­se habe ich auch ihnen ein wenig gehol­fen. Ich suche vor allem nach Namen wie Kac­lík, Faš­ko, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, sowie Lič­ko, Kán, Baliak, Košec­ká, Nemčok, Knap­čok, Orav­co­vá. Mich inte­res­siert auch die Ges­chich­te der Orte, in denen unse­re Vor­fah­ren leb­ten. Dazu gehören Pieš­ťa­ny, Fili­po­vo, Brez­no, Gaš­pa­ro­vo, Bra­vä­co­vo, Hôr­ka nad Váhom, Pôbi­šo­vo, Srn­ko­vo, Pod­ho­lie, Duchon­ka, Sta­ré Hory usw. Im Jahr 2003 leb­ten wahrs­che­in­lich 58 Kac­líks in der Slowakei.

Es gab auch Verän­de­run­gen in den Nach­na­men unse­rer Fami­lie. Mit den Namen Faš­ko, Kac­lík, Dugát, Rus­nák befas­se ich mich genau­er auf sepa­ra­ten Sei­ten. Ich habe mög­li­che Namen­sän­de­run­gen fest­ges­tellt, wie Lič­ko – Baliak, Búto­ra – Kochan, Tro­li­ga – Pôbiš, Kern – Hor­ský. Was führ­te die­se Men­schen zu einer Ände­rung? In unse­rem Fall sche­int es eher darum zu gehen, sich zu unters­che­i­den. Manch­mal könn­te es auch die Angst vor Ver­fol­gung gewe­sen sein, sei es wegen Über­ze­ugun­gen oder wegen eines nicht-​slowakisch klin­gen­den Namens, oder aus ande­ren Grün­den (Kern, Herák, viel­le­icht auch Rus­nák). Der Urs­prung des Faško-​Geschlechts ist mit dem Dorf Fili­po­vo ver­bun­den. Ich weiß noch nicht, wann es ents­tan­den ist. Es sche­int jedoch sehr inte­res­sant zu sein, dass laut his­to­ris­chen Quel­len Fili­po­vo bere­its im 15. Jahr­hun­dert exis­tier­te. Aller­dings nicht dort, wo es heute ist, son­dern bei Dob­ši­ná. Dort versch­wand es jedoch im 16. Jahr­hun­dert. Gene­a­lo­gis­che Daten kön­nen aus Kir­chen­büchern, Pfar­räm­tern und Archi­ven gewon­nen wer­den. In der Slo­wa­kei gibt es etwa 7 regi­ona­le Archi­ve. Im Sta­at­sar­chiv in Ban­ská Bys­tri­ca befin­den sich Kir­chen­bücher aus dem Gro­ßte­il der ehe­ma­li­gen Mit­tels­lo­wa­kei von 1786 bis 1895. Spe­ziell dort sind auch die von uns gefun­de­nen Daten aus dem Dorf Beňuš vor­han­den, älte­re Kir­chen­bücher sind jedoch nicht vor­han­den, da es in Beňuš kein Pfar­ramt gab; älte­re Daten bis 1682 sind in den Kir­chen­büchern in Brez­no zu finden.

Die veröf­fen­tlich­ten Daten ent­hal­ten kei­ne genau­en Adres­sen, Tele­fon­num­mern, Fotos von Per­so­nen, die ihre Pri­vatsp­hä­re ver­let­zen könn­ten. Aus­nah­men sind Fotos der nächs­ten Ver­wand­ten. Die Fotos von Dör­fern und den meis­ten Per­so­nen habe ich selbst gemacht. Even­tu­el­le Ein­wän­de gegen den veröf­fen­tlich­ten Inhalt kön­nen mir mit­ge­te­ilt wer­den. Ich ents­chul­di­ge mich für Unvoll­kom­men­he­i­ten, nicht alle Infor­ma­ti­onen sind abgesch­los­sen. Wenn sich jemand fin­det, der mir hel­fen kann, Ratsch­lä­ge geben möch­te oder im Gegen­te­il, jemand Rat von mir möch­te, soll sich bit­te an mich wen­den. Ich bin dank­bar für jede Infor­ma­ti­on. In die­sem Sin­ne möch­te ich mich beson­ders bei Bra­ni­slav Faš­ko und Igor Faš­ko bedan­ken, die mir vie­le wer­tvol­le Infor­ma­ti­onen gege­ben haben.

A nevek eredetéről

A Kac­lík szó törökül vala­mi oly­as­mit jelent, mint álla­pot, érték, ár. A Faš­ko név talán a német Fach­mann szó­ból szár­ma­zik. Az Ondrá­šik név a Szlo­vá­kiá­ban és Cse­hors­zág­ban is nagy­on elter­jedt. A Rus­nák név valós­zí­nűleg a rus szó törz­sé­ről szár­ma­zik. A Dugát név szá­mom­ra eddig rej­té­ly. Fran­cia borok vise­lik ugy­anazt a nevet. A Kern név valós­zí­nűleg német ere­de­tű. A Kern a német­ben magot jelent. A Pec­ka név Morá­viá­ból szár­ma­zik. A Šaj­ga­lík név lehet, hogy a saj­gy vagy sag­li­ka szó­ból ered. A Púchov­ský név.

A csa­lá­dunk vis­zo­ny­lag ter­je­del­mes. Pró­bá­lom kide­rí­te­ni, hogy hon­nan ered­nek a gyöke­rei. Sike­rült már talál­nom sok embert, akik segí­tet­tek nekem. Vagy talán én is segí­tet­tem nekik egy kic­sit. Főként oly­an neve­ket kuta­tok, mint a Kac­lík, Faš­ko, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, vala­mint Lič­ko, Kán, Baliak, Košec­ká, Nemčok, Knap­čok, Orav­co­vá. Érde­kel a hely­ek tör­té­nel­me, ahol előde­ink éltek. Ily­enek Pieš­ťa­ny, Fili­po­vo, Brez­no, Gaš­pa­ro­vo, Bra­vä­co­vo, Hôr­ka nad Váhom, Pôbi­šo­vo, Srn­ko­vo, Pod­ho­lie, Duchon­ka, Sta­ré Hory stb. 2003-​ban valós­zí­nűleg 58 Kac­lík élt Szlovákiában.

Vol­tak vál­to­zá­sok a csa­lá­dunk veze­ték­ne­ve­i­ben is. A Faš­ko, Kac­lík, Dugát, Rus­nák nevek­kel rész­le­te­sen fog­lal­ko­zom külön olda­la­kon. Az aláb­bi lehet­sé­ges név­vál­to­za­to­kat talál­tam: Lič­ko – Baliak, Búto­ra – Kochan, Tro­li­ga – Pôbiš, Kern – Hor­ský. Mi veze­tett eze­ket az embe­re­ket a vál­to­zá­sok­hoz? Talán az volt a szán­dé­kuk, hogy meg­külön­böz­ze­nek. Néha lehet, hogy az üldözés félel­me miatt tör­tént, legy­en az meg­gy­őződés vagy a német hang­zá­sú név miatt, vagy más okok­ból (Kern, Herák, eset­leg Rus­nák). A Faško-​család ere­de­te a Fili­po­vo falu­hoz kapc­so­ló­dik. Még nem tudom, mikor kelet­ke­zett. Azon­ban nagy­on érde­kes, hogy a tör­té­nel­mi for­rá­sok sze­rint Fili­po­vo már a 15. szá­zad­ban léte­zett. Nem ott, ahol ma van, hanem Dob­ši­ná mel­lett. Azon­ban 16. szá­zad­ban megs­zűnt. A gene­a­ló­giai ada­to­kat any­aköny­vek­ből, plé­bá­niák­ról és levél­tá­rak­ból lehet bes­ze­rez­ni. Szlo­vá­kiá­ban kb. 7 terüle­ti levél­tár talál­ha­tó. Bán­ská Bys­tri­cai Terüle­ti Levél­tár­ban a közép-​szlovákiai régió nagy rés­zé­ről szár­ma­zó any­aköny­vek van­nak 1786-​tól 1895-​ig. Különösen ott talál­ha­tó­ak az álta­lunk meg­ta­lált ada­tok Beňuš falu­ból, de az idősebb any­aköny­vek Brez­nó­ban talál­ha­tó­ak, mivel Beňu­šon nem volt plé­bá­nia; a régeb­bi ada­tok 1682-​ig Brez­nó any­aköny­ve­i­ben találhatóak.

A köz­zé­tett ada­tok nem tar­tal­ma­znak pon­tos címe­ket, tele­fons­zá­mo­kat, oly­an fény­ké­pe­ket, ame­ly­ek meg­sér­tet­he­tik az érin­tett sze­mé­ly­ek magá­né­le­tét. Kivé­telt képez­nek a leg­köze­leb­bi roko­nok fény­ké­pei. A fal­vak és a leg­több sze­mé­ly fény­ké­pe­it én kés­zí­tet­tem. Bár­mi­ly­en kifo­gást a köz­zé­tett tar­ta­lom ellen, kérem, velem közöl­jék. Elné­zést kérek a pon­tat­lan­sá­go­kért, nem min­den infor­má­ció kés­zült el. Ha vala­ki meg­ta­lál­ná magát, aki segí­te­ni tud­na, tanác­sot adna, vagy éppen vala­ki tanács­ra van tőlem szük­sé­ge, for­dul­jon hoz­zám. Hálás len­nék min­den infor­má­ci­ó­ért. Ebben a szel­lem­ben külön kös­zöne­tet sze­ret­nék mon­da­ni elsősor­ban Bra­ni­slav Faš­kó­nak és Igor Faš­kó­nak, akik sok érté­kes infor­má­ci­ót szol­gál­tat­tak nekem.

O pocho­dze­niu nazwisk

Sło­wo Kac­lík w turec­kim oznac­za coś w rodza­ju sta­nu, war­to­ści, ceny. Nazwa Faš­ko pra­wdo­po­dob­nie wywo­dzi się z nie­miec­kie­go Fach­mann. Nazwis­ko Ondrá­šik jest bar­dzo popu­lar­ne na Sło­wac­ji, a także w Cze­chach. Nazwis­ko Rus­nák pra­wdo­po­dob­nie wywo­dzi się od rdze­nia sło­wa rus. Nazwis­ko Dugát pozos­ta­je dla mnie jak dotąd zagad­ką. Wina we Franc­ji nos­zą podob­ną nazwę. Nazwis­ko Kern jest pra­wdo­po­dob­nie nie­miec­kie­go pocho­dze­nia. Kern oznac­za ziar­no po nie­miec­ku. Nazwis­ko Pec­ka pocho­dzi z Moraw. Nazwis­ko Šaj­ga­lík może być odmie­ni­one od sło­wa saj­gy lub sag­li­ka. Nazwis­ko Púchovský.

Nasza rodzi­na jest dość roz­le­gła. Sta­ram się dowie­dzieć, skąd się bio­rą jej kor­ze­nie. Uda­ło mi się już zna­le­źć wie­lu ludzi, któr­zy mi pomog­li. Cza­sa­mi również ja pomo­głem im tro­chę. Poszu­ku­ję prze­de wszys­tkim nazwisk takich jak Kac­lík, Faš­ko, Dugát, Rus­nák, Kern, Cit­ter­berg, Šaj­ga­lík, Púchov­ský, Ondrá­šik, Pec­ka, a także Lič­ko, Kán, Baliak, Košec­ká, Nemčok, Knap­čok, Orav­co­vá. Inte­re­su­je mnie także his­to­ria miejsc, osad, w któ­rych żyli nasi przod­ko­wie. Są to między inny­mi Pieš­ťa­ny, Fili­po­vo, Brez­no, Gaš­pa­ro­vo, Bra­vä­co­vo, Hôr­ka nad Váhom, Pôbi­šo­vo, Srn­ko­vo, Pod­ho­lie, Duchon­ka, Sta­ré Hory itp. W roku 2003 w Pols­ce miesz­ka­ło pra­wdo­po­dob­nie 58 osób o nazwis­ku Kaclík.

W naszej rodzi­nie docho­dzi­ło również do zmian nazwisk. Nazwy Faš­ko, Kac­lík, Dugát, Rus­nák szc­ze­gó­ło­wo oma­wiam na osob­nych stro­nach. Zna­la­złem te możli­we zmia­ny nazwisk: Lič­ko – Baliak, Búto­ra – Kochan, Tro­li­ga – Pôbiš, Kern – Hor­ský. Co skło­ni­ło tych ludzi do zmia­ny nazwisk? W naszym przy­pad­ku cho­dzi pra­wdo­po­dob­nie o pró­bę odró­żnie­nia się. Cza­sa­mi mogło to wyni­kać z obaw przed prze­śla­do­wa­nia­mi, czy to z powo­du prze­ko­nań, czy też z powo­du nie­miec­ko brz­mi­ącej nazwy, albo z innych powo­dów (Kern, Herák, być może też Rus­nák). Poc­ząt­ki rodu Faš­ko wiążą się z miejs­co­wo­ścią Fili­po­vo. Na razie nie wiem, kie­dy zosta­ła zało­żo­na. Wyda­je się jed­nak bar­dzo inte­re­su­jące, że według źró­deł his­to­rycz­nych Fili­po­vo ist­nia­ło już w XV wie­ku. Nie tam, gdzie jest dziś, ale koło Dob­ši­ny. Jed­nak w XVI wie­ku to miejs­ce zani­kło. Dane gene­a­lo­gicz­ne można uzys­kać z met­ryk, urzędów para­fial­nych i archi­wów. W Pols­ce ist­nie­je oko­ło 7 archi­wów regi­onal­nych. W Państ­wo­wym Archi­wum Regi­onal­nym w Ban­ská Bys­tri­ca znaj­du­ją się met­ry­ki z więks­zo­ści byłe­go środ­ko­wo­sło­wac­kie­go kra­ju z lat 1786 – 1895. Kon­kret­nie tam znaj­du­ją się również dane z wsi Beňuš, któ­re uda­ło nam się ziden­ty­fi­ko­wać, ale stars­ze met­ry­ki tam nie są dostęp­ne, ponie­waż w Beňuš nie było urzędu para­fial­ne­go, a stars­ze dane do roku 1682 znaj­du­ją się w met­ry­kach w Breznie.

Opub­li­ko­wa­ne dane nie zawie­ra­ją dokład­nych adre­sów, nume­rów tele­fo­nów, zdjęć osób, co mogło­by narus­zać ich pry­wat­no­ść. Wyjąt­kiem są zdjęcia najb­li­żs­zych. Zdjęcia wiosek i więks­zo­ści osób robi­łem sam. Wszel­kie zastr­ze­że­nia co do opub­li­ko­wa­ne­go tre­ści pros­zę skie­ro­wać do mnie. Przep­ras­zam za nie­do­kład­no­ści, nie wszys­tkie infor­mac­je są kom­plet­nie opra­co­wa­ne. Jeśli ktoś się znaj­dzie, kto mógłby mi pomóc, dora­dzić, a może ktoś potr­ze­bu­je rady ode mnie, pros­zę o kon­takt. Będę wdzi­ęcz­ny za każdą infor­mac­ję. W tym duchu chcia­łbym szc­ze­gól­nie podzi­ęko­wać Bra­ni­sla­vo­wi Faš­ko­wi i Igo­ro­wi Faš­ko­wi, któr­zy udos­tęp­ni­li mi wie­le cen­nych informacji.

Naša rodina, Rodina

Najbližšia rodina

skala
Hits: 6407

Najb­liž­šia rodi­na / Clo­sest family

MenoPriez­vis­koRode­náNarodený/​ZomrelPosled­né zná­me mies­to pobytuMies­to narodenia
Fran­ti­šekKac­lík1937 – 2021Pieš­ťa­nyFili­po­vo
EvaKac­lí­ko­váOndrá­ši­ko­vá1941Pieš­ťa­nyPieš­ťa­ny
Fran­ti­šekKac­lík1961Pieš­ťa­nyPieš­ťa­ny
PavolKac­lík1963Pezi­nokPieš­ťa­ny
EvaBare­ko­váKac­lí­ko­vá1964Hlo­ho­vecPieš­ťa­ny
PeterKac­lík1974Bra­ti­sla­vaPieš­ťa­ny
Roma­naKac­lí­ko­vá1986Pra­haHra­dec Králové
Iva­naKac­lí­ko­vá1989⁄2021Bra­ti­sla­vaPieš­ťa­ny
Len­kaKac­lí­ko­vá1986Pezi­nokNové Zám­ky
Mar­ti­naKac­lí­ko­vá1990Nit­raNové Zám­ky
Bar­ba­raBare­ko­vá1993Hlo­ho­vecPieš­ťa­ny

Rodina, Iné

Miestne mená na Horehroní

skala
Hits: 9612

Pri pome­no­va­niach ľudí môže zohrá­vať množ­stvo fak­to­rov. Mená sú čas­to odvo­de­né od pred­kov, his­tó­rie, miest­nych tra­dí­cií. Mená môžu vznik­núť prí­bu­zen­sky, geo­gra­fic­ky, ale­bo sú odvo­de­né od povo­la­nia. V minu­los­ti bolo bež­né pome­no­vá­vať pod­ľa zamest­na­nia, pod­ľa remes­la. Mená môžu odrá­žať geo­gra­fic­ký pôvod, ozna­čo­vať mies­ta pôvo­du, resp. rodin­né síd­la z minu­los­ti. Nie­ke­dy mená vzni­ka­jú obsa­hu­jú zvu­ko­vé črty, kto­ré sú typic­ké pre miest­ne náre­čie, dia­lekt. Úlo­hu môže zohrať aj nábo­žen­ský motív. Pome­nú­va sa pod­ľa svä­tých, nábo­žen­ských postáv. Nie­ke­dy mená odka­zu­jú na prí­rod­né a kul­túr­ne pamiat­ky. Napr. po hore, rie­ke apod. V nepo­sled­nom rade to sú tra­dí­cie. Stá­va sa, že tak­to sa mená dedia cez mno­hé gene­rá­cie. Miest­ne mení sú nosi­teľ­mi his­tó­rie, kul­tú­ry, dedič­stva regi­ó­nu. Meno nesie so sebou prí­beh, vzťah k mies­tu, kto­ré defi­nu­je a tvorí.

V oblas­ti, z kto­rej pochá­dza vet­va Kac­lí­kov­cov a Dugá­tov­cov, sa vysky­tu­jú čas­to nasle­dov­né mená a pome­no­va­nia oby­va­te­ľov domov. Nie­kto­ré z tých­to náz­vov sa uja­li ako pre­zýv­ky, nie­ke­dy dokon­ca aj ako úrad­né mená. Je dôle­ži­té ich poznať už aj z toho dôvo­du, že čas­to si ľudia pamä­ta­jú skôr tie­to miest­ne náz­vy ako sku­toč­né mená. Okrem toho slú­žia na bliž­šiu špe­ci­fi­ká­ciu jed­not­li­vých vetiev rodok­me­ňa. Ja spo­me­niem, tie kto­ré som zis­til v celej spá­do­vej oblas­ti vo Fili­po­ve a oko­lí. Dru­hý pád, kto­rý je za menom prí­me­nia niž­šie, je oso­bi­tý svo­jím dia­lek­tom, vyjad­ru­je tre­bárs odpo­veď na otáz­ku ​“kam ide­me” – napr. ​“do Chyž­kov”. Situ­ácia dospe­la do také­ho štá­dia, že dnes sa nie­kto­ré prí­me­nia pou­ží­va­jú ako priez­vis­ká spo­lu s pôvod­ným, napr. Faško-​Rudáš. Iná situ­ácia je napr. keď nie­ko­mu vra­ve­li Jano z lúky. Dnes žijú v Brez­ne Zlu­ky­ov­ci, najprv to však bol Jano, prí­pad­ne Jožo apod. z lúky, neskôr mali potom­ko­via priez­vis­ko Zlu­ki ale­bo Zluky.

When naming peop­le, seve­ral fac­tors can come into play. Names are often deri­ved from ances­tors, his­to­ry, and local tra­di­ti­ons. Names can ari­se from kins­hip, geog­rap­hy, or be deri­ved from occu­pa­ti­on. In the past, it was com­mon to name based on emplo­y­ment or craft. Names may ref­lect geog­rap­hi­cal ori­gin, indi­ca­ting pla­ces of ori­gin or fami­ly resi­den­ces from the past. Some­ti­mes names are cre­a­ted with sound cha­rac­te­ris­tics typi­cal of local dia­lects. Reli­gi­ous moti­ves can also play a role, naming indi­vi­du­als after saints or reli­gi­ous figu­res. Occa­si­onal­ly, names refe­ren­ce natu­ral and cul­tu­ral land­marks, such as moun­tains or rivers. Last but not least are tra­di­ti­ons. Names are some­ti­mes inhe­ri­ted through many gene­ra­ti­ons. Local names are bea­rers of the his­to­ry, cul­tu­re, and heri­ta­ge of the regi­on. A name car­ries a sto­ry and a rela­ti­ons­hip to the pla­ce it defi­nes and shapes.

In the regi­on from which the Kac­lík and Dugát fami­lies ori­gi­na­te, the fol­lo­wing names and desig­na­ti­ons of resi­dents are often encoun­te­red. Some of the­se names have taken hold as nick­na­mes, some­ti­mes even as offi­cial names. It is impor­tant to know them for the fact that peop­le often remem­ber the­se local names rat­her than the actu­al names. In addi­ti­on, they ser­ve to spe­ci­fy the indi­vi­du­al bran­ches of the fami­ly tree more clo­se­ly. I will men­ti­on tho­se I have dis­co­ve­red throug­hout the catch­ment area in Fili­po­vo and its sur­roun­dings. The second case, which fol­lo­ws the sur­na­me below, is dis­tinc­ti­ve in its dia­lect, expres­sing, for exam­ple, the answer to the ques­ti­on ​“whe­re are we going” – for ins­tan­ce, ​“to Chyž­kov.” The situ­ati­on has rea­ched a sta­ge whe­re today some sur­na­mes are used as sur­na­mes along with the ori­gi­nal ones, for exam­ple, Faško-​Rudáš. Anot­her situ­ati­on is when some­one was cal­led Jano from the mea­dow. Today, in Brez­no, the­re are Zlu­ky­ov­ci, but ini­tial­ly, it was Jano, or Jožo, etc., from the mea­dow, and later the des­cen­dants had the sur­na­me Zlu­ki or Zluky.

Bei der Benen­nung von Men­schen kön­nen vie­le Fak­to­ren eine Rol­le spie­len. Namen lei­ten sich oft von Vor­fah­ren, Ges­chich­te und loka­len Tra­di­ti­onen ab. Namen kön­nen aus Ver­wandts­chaft, Geo­gra­fie oder aus dem Beruf abge­le­i­tet sein. In der Ver­gan­gen­he­it war es üblich, nach Beruf oder Han­dwerk zu benen­nen. Namen kön­nen geo­gra­fis­che Her­kunft wider­spie­geln und Orte der Her­kunft oder Fami­lien­sit­ze aus der Ver­gan­gen­he­it anze­i­gen. Manch­mal ents­te­hen Namen mit klan­gli­chen Merk­ma­len, die typisch für loka­le Dia­lek­te sind. Auch reli­gi­öse Moti­ve kön­nen eine Rol­le spie­len, indem Men­schen nach Hei­li­gen oder reli­gi­ösen Figu­ren benannt wer­den. Gele­gen­tlich bez­ie­hen sich Namen auf natür­li­che und kul­tu­rel­le Wahr­ze­i­chen wie Ber­ge oder Flüs­se. Nicht zuletzt spie­len Tra­di­ti­onen eine Rol­le. Namen wer­den manch­mal über vie­le Gene­ra­ti­onen vererbt. Loka­le Namen tra­gen die Ges­chich­te, Kul­tur und das Erbe der Regi­on. Ein Name trägt eine Ges­chich­te und eine Bez­ie­hung zu dem Ort, den er defi­niert und prägt.

In der Regi­on, aus der die Fami­lien Kac­lík und Dugát stam­men, tre­ten oft die fol­gen­den Namen und Bez­e­ich­nun­gen der Bewoh­ner auf. Eini­ge die­ser Namen haben sich als Spitz­na­men durch­ge­setzt, manch­mal sogar als offi­ziel­le Namen. Es ist wich­tig, sie zu ken­nen, da sich Men­schen oft eher an die­se loka­len Namen als an die tat­säch­li­chen erin­nern. Darüber hinaus die­nen sie dazu, die ein­zel­nen Zwe­i­ge des Stamm­baums genau­er zu spe­zi­fi­zie­ren. Ich wer­de die­je­ni­gen erwäh­nen, die ich in der gesam­ten Ein­zugs­ge­biets­re­gi­on in Fili­po­vo und Umge­bung ent­dec­kt habe. Der zwe­i­te Fall, der dem Nach­na­men folgt, zeich­net sich durch sei­nen Dia­lekt aus und drüc­kt beis­piel­swe­i­se die Ant­wort auf die Fra­ge ​“wohin gehen wir” aus – zum Beis­piel ​“nach Chyž­kov”. Die Situ­ati­on hat sich dahin­ge­hend ent­wic­kelt, dass heute eini­ge Nach­na­men zusam­men mit den urs­prün­gli­chen als Nach­na­men ver­wen­det wer­den, zum Beis­piel Faško-​Rudáš. Eine ande­re Situ­ati­on ist, wenn jemand Jano von der Wie­se genannt wur­de. Heute leben in Brez­no Zlu­ky­ov­ci, aber zunächst war es Jano, oder Jožo, usw., von der Wie­se, und spä­ter hat­ten die Nach­kom­men den Nach­na­men Zlu­ki oder Zluky.

Przy nada­wa­niu imi­on wie­lok­rot­nie bier­ze udział wie­le czyn­ni­ków. Częs­to imi­ona wywo­dzą się od przod­ków, his­to­rii i lokal­nych tra­dyc­ji. Imi­ona mogą wyni­kać z pokre­wie­ńst­wa, geo­gra­fii lub być zwi­ąza­ne z zawo­dem. W przes­zło­ści pows­zech­ne było nada­wa­nie imi­on w opar­ciu o zatrud­nie­nie lub rze­mi­osło. Imi­ona mogą odzwier­cied­lać pocho­dze­nie geo­gra­ficz­ne, wska­zu­jąc na miejs­ca pocho­dze­nia lub rodzin­ne miejs­ca zamiesz­ka­nia z przes­zło­ści. Cza­sem imi­ona pows­ta­ją z cech dźwi­ęko­wych typo­wych dla miejs­co­wych dia­lek­tów. Moty­wy reli­gij­ne również mogą odg­ry­wać rolę, nada­jąc imi­ona od świ­ętych lub posta­ci reli­gij­nych. Cza­sa­mi imi­ona odnos­zą się do natu­ral­nych i kul­tu­ro­wych zabyt­ków, takich jak góry czy rze­ki. Nie bez znac­ze­nia są także tra­dyc­je. Imi­ona są cza­sa­mi dzie­dzic­zo­ne przez wie­le poko­leń. Lokal­ne nazwy są nosi­cie­la­mi his­to­rii, kul­tu­ry i dzie­dzict­wa regi­onu. Imię nie­sie ze sobą his­to­rię i zwi­ązek z miejs­cem, któ­re defi­niu­je i kształtuje.

W regi­onie, z któ­re­go wywo­dzą się rodzi­ny Kac­lík i Dugát, częs­to spo­ty­ka się następu­jące nazwy i okre­śle­nia miesz­ka­ńców. Nie­któ­re z tych nazw przy­jęły się jako prze­zwis­ka, cza­sa­mi nawet jako ofic­jal­ne nazwy. Ważne jest, aby je znać, ponie­waż ludzie częs­to pami­ęta­ją te lokal­ne nazwy bar­dziej niż fak­tycz­ne imi­ona. Ponad­to słu­żą one do bar­dziej szc­ze­gó­ło­we­go okre­śle­nia poszc­ze­gól­nych gałęzi drze­wa gene­a­lo­gicz­ne­go. Wymie­nię te, któ­re odkry­łem na tere­nie całe­go obsza­ru zle­wni w Fili­po­vie i oko­li­cach. Dru­gi przy­pa­dek, któ­ry wys­tępu­je po nazwis­ku poni­żej, jest cha­rak­te­rys­tycz­ny swo­im dia­lek­tem, wyra­ża­jąc na przy­kład odpo­wie­dź na pyta­nie ​“dokąd idzie­my” – na przy­kład ​“do Chyž­kov”. Sytu­ac­ja doszła do takie­go eta­pu, że dziś nie­któ­re nazwis­ka uży­wa­ne są jako nazwis­ka razem z pier­wot­ny­mi, na przy­kład Faško-​Rudáš. Inna sytu­ac­ja ma miejs­ce, gdy ktoś był nazy­wa­ny Jano z łąki. Dziś w Brez­nie są Zlu­ky­ov­ci, ale poc­ząt­ko­wo to był Jano, czy Jožo, itp., z łąki, a później potom­ko­wie mie­li nazwis­ko Zlu­ki lub Zluky.

Vysvet­le­nie nie­kto­rých prímení

  • Andel – man­žel­ka jed­né­ho z Faš­kov bola Ange­la – čes­ky angel je andel
  • Miš­kár – od vyko­ná­va­nia ste­ri­li­zá­cie oší­pa­ných – miškovania
  • Chy­žiak – ten čo posta­vil chy­žu (dom)
  • Kris­tian – od rod­né­ho mena Kristian
  • Palík – od rod­né­ho mena Pavol, malý Palík
  • Kolár – pre­dok bol Kolár
  • Kováč – pre­dok bol Kováč
  • Dídaj – žena bola od Dídajov
  • Macu­ľa (Lopuš­ný) – man­žel­ka bola rode­ná Macuľová

Expla­na­ti­on

  • Andel – the wife of one of the Faš­kos was Ange­la – in Czech, ​“angel” is ​“andel.”
  • Miš­kár – deri­ved from the prac­ti­ce of ste­ri­li­zing pigs – ​“miš­ko­va­nie.”
  • Chy­žiak – some­one who built a ​“chy­ža” (hou­se).
  • Kris­tian – deri­ved from the given name Kristian.
  • Palík – deri­ved from the given name Pavol, mea­ning ​“litt­le Palík.”
  • Kolár – ances­tor was a wheelwright.
  • Kováč – ances­tor was a blacksmith.
  • Dídaj – the wife was from the Dídaj family.
  • Macu­ľa (Lopuš­ný) – the wife was born as a Macuľová.

Faš­kov­ské prí­me­nia (48)

  • Andel, Beľo, Bun­gaj, Cif­rík, Dídaj, Dro­bec, Fará­rik, Fran­ko, Frn­tol, Hurtiak
  • Chr­maj, Chy­žiak, Jan­čiar, Kac­lík, Kanáľ, Kanc­lík, Kan­zel, Knož­ka, Kolár,
  • Kole­sár, Kon­čiš, Kováč, Krajč, Krč­már, Kris­tian, Kri­vý, Kršo, Kun­driak, Mačic
  • Makaš, Manoš, Mäsiar, Miš­kár, Motoš­ka, Murár, Oba­ľok, Palík, Papušiak
  • Pius, Pôj­dik, Pra­žiak, Rudáš, Škríp, Šra­mo, Šugár, Šušo, Taj­tu­li­ta, Zemko

Rus­ná­kov­ské prí­me­nia (3)

  • Fur­ka, Kli­nec, Rataj

Ostat­né prímenia

  • Bab­nič, Bela, Ber­ciak, Ces­tár, Čum­pier, Dor­ka, Eťka, Gelet­ka, Gúľan, Húska
  • Jag­rík, Kači­čiar, Kaňa, Kom­prd, Kon­ďúr, Kopaj, Kukúľ, Libič, Loj­ziak, Macuľa
  • Mogaj, Pac­koš, Pal­tín, Puc­ka, Pudák, Rapoš, Rekeň, Repka, Smr­č­ka, Sodúľ
  • Srn­ka, Štet, Turan, Záhorec

Žen­ské prímenia

  • Lelej­ka – na ničom jej nezá­le­ží, je povrchná
  • Šlom­pa – zle sa oblieka
  • Dudu­ra – stá­le dudre
  • Pávi­ca, Mege­ri­ca, Striga
  • Pre­span­ka – slo­bod­ná mamička

Naša rodina, Rodina

Miesta výskytu našej rodiny

skala
Hits: 5120

Mies­ta výsky­tu našej rodi­ny sú mies­ta, kde oso­by býva­li, prí­pad­ne kde sa naro­di­li ale­bo zomre­li, kde pra­co­va­li. Nasle­du­je ich struč­ný prehľad.

The loca­ti­ons asso­cia­ted with our fami­ly are pla­ces whe­re indi­vi­du­als lived, were born or died, or whe­re they wor­ked. Here is a brief over­view of them.

ObecPočet
Fili­po­vo544
Beňuš482
Brez­no339
Gaš­pa­ro­vo108
Pieš­ťa­ny93
Bra­vä­co­vo70
Bra­ti­sla­va50
Pôbi­šo­vo35
Hôr­ka nad Váhom32
Ban­ská Bystrica25
Nové Zám­ky21
Húl20
KrajinaPočet
USA36
Čes­ko8
Maďar­sko5
Aus­trá­lia4
Nemec­ko4
Fran­cúz­sko3
Kana­da3
Rus­ko2
Švaj­čiar­sko2
Ukra­ji­na1
Talian­sko1
Rakús­ko1
Švéd­sko1