2006-2010, 2010, Časová línia, Interiéry, Kostoly, Krajina, Neživé, Slovenská krajina, Spiš, Stavby

Mariánska hora – Bazilika Navštívenia Panny Márie

skala
Hits: 7118

Na Marián­skej hore sa nachá­dza Bazi­li­ka Nav­ští­ve­nia Pan­ny Márie. Marián­ska hora je hora nad mes­tom Levo­ča. Bazi­li­ka je vzdia­le­ná cca 30 – 45 minút pešo z cen­tra mes­ta. Bazi­li­ka pat­rí medzi naj­star­šie pút­nic­ké mies­ta východ­né­ho Slo­ven­ska. Kona­jú sa kaž­do­roč­ne 2. júla. Prvá kapl­n­ka tu bola posta­ve­ná v roku 1247. V roku 1311 priš­li do Levo­če fran­tiš­ká­ni – mino­ri­ti, s kto­rý­mi sa spá­ja Marián­sky svia­tok Nav­ští­ve­nia Pan­ny Márie. V roku 1470 bola kapl­n­ka pre­sta­va­ná na gotic­ký kos­tol so sochou Pan­ny Márie. V roku 1847 bola posta­ve­ná dre­ve­ná kapl­n­ka pre gréc­ko­ka­to­lí­kov (Wiki​pe​dia​.sk). Pápež Ján Pavol II. pový­šil kos­tol 26.1.1984 na men­šiu bazi­li­ku (bazi­li­ka minor) (Viliam Judák). 3. júla 1995 sa tu kona­la za prí­tom­nos­ti Jána Pav­la II. púť, na kto­rej sa zúčast­ni­lo 650 000 ľudí (Wiki​pe​dia​.sk). Dnes bazi­li­ka posta­ve­ná v neogo­tic­kom slo­hu bola pôvod­ne výra­zom vďa­ky Spi­šia­kov za ich záchra­nu na tom­to mies­te počas tatár­ske­ho vpá­du v rokoch 1241 – 1242. Arche­oló­go­via našli hra­dis­ko na kop­ci, hneď za Marián­skou horou, kto­rý sa aj dnes nazý­va Burg – Hrad, kde sa moh­li oby­va­te­lia mes­ta zachrá­niť pre Tatár­mi v opev­ne­nom hra­dis­ku (levo​ca​.sk). Marián­ska hora sa prav­de­po­dob­ne pred­tým nazý­va­la Oli­vet­skou horou (gale​ria​slo​va​kia​.sk). Marián­ska hora sa vypí­na do výš­ky 795 met­rov nad morom (levo​ca​.sk).

On Marián­ska hora (Marian Hill) stands the Basi­li­ca of the Visi­ta­ti­on of the Vir­gin Mary. Marián­ska hora is a hill abo­ve the town of Levo­ča. The Basi­li­ca is app­ro­xi­ma­te­ly a 30 – 45 minu­te walk from the city cen­ter. The Basi­li­ca is among the oldest pilg­ri­ma­ge sites in eas­tern Slo­va­kia. Pilg­ri­ma­ges take pla­ce annu­al­ly on July 2nd. The first cha­pel was built here in 1247. In 1311, the Fran­cis­cans – Mino­ri­tes, asso­cia­ted with the Marian Feast of the Visi­ta­ti­on of the Vir­gin Mary, arri­ved in Levo­ča. In 1470, the cha­pel was rebu­ilt into a Got­hic church with a sta­tue of the Vir­gin Mary. In 1847, a wooden cha­pel was built for Gre­ek Cat­ho­lics (Wiki​pe​dia​.sk). Pope John Paul II ele­va­ted the church to a minor basi­li­ca on Janu­ary 26, 1984 (Viliam Judák). On July 3, 1995, a pilg­ri­ma­ge took pla­ce here in the pre­sen­ce of John Paul II, with 650,000 peop­le in atten­dan­ce (Wiki​pe​dia​.sk). Today, the basi­li­ca, built in the neo-​Gothic sty­le, was ori­gi­nal­ly an expres­si­on of gra­ti­tu­de from Spiš inha­bi­tants for the­ir sal­va­ti­on at this site during the Tar­tar inva­si­on in 1241 – 1242. Archa­e­olo­gists found a hill­fort behind Marián­ska hora, still cal­led Burg – Cast­le, whe­re the city­’s resi­dents could seek refu­ge from the Tar­tars in a for­ti­fied sett­le­ment (levo​ca​.sk). Marián­ska hora like­ly was pre­vi­ous­ly cal­led Oli­vet Hill (gale​ria​slo​va​kia​.sk). Marián­ska hora rises to a height of 795 meters abo­ve sea level (levo​ca​.sk).

Na Marián­skiej Gór­ze znaj­du­je się Bazy­li­ka Nawie­dze­nia Najświ­ęts­zej Maryi Pan­ny. Marián­ska hora to wzgór­ze ponad mias­tem Levo­ča. Bazy­li­ka znaj­du­je się oko­ło 30 – 45 minut spa­ce­rem od cen­trum mias­ta. Bazy­li­ka jest jed­nym z naj­stars­zych miejsc pielgr­zym­ko­wych na wschod­niej Sło­wac­ji. Pielgr­zym­ki odby­wa­ją się corocz­nie 2 lip­ca. Pier­ws­za kap­li­ca zosta­ła zbu­do­wa­na tutaj w 1247 roku. W 1311 roku do Levo­ča przy­by­li fran­cisz­ka­nie – mino­ri­ci, zwi­ąza­ni z uroc­zys­to­ścią Nawie­dze­nia Najświ­ęts­zej Maryi Pan­ny. W 1470 roku kap­li­ca zosta­ła prze­bu­do­wa­na na gotyc­ki kości­ół z posągiem Maryi Pan­ny. W 1847 roku zbu­do­wa­no dre­wnia­ną kap­li­cę dla grec­ko­ka­to­li­ków (Wiki​pe​dia​.sk). Papież Jan Paweł II wyni­ó­sł kości­ół na ran­gę bazy­li­ki mniejs­zej 26 stycz­nia 1984 roku (Viliam Judák). 3 lip­ca 1995 roku odby­ła się tutaj pielgr­zym­ka w obec­no­ści Jana Pawła II, w któ­rej wzi­ęło udział 650 000 osób (Wiki​pe​dia​.sk). Obe­cnie bazy­li­ka, zbu­do­wa­na w sty­lu neogo­tyc­kim, była poc­ząt­ko­wo wyra­zem wdzi­ęcz­no­ści miesz­ka­ńców Spiš za ich oca­le­nie w tym miejs­cu podc­zas najaz­du Tata­rów w latach 1241 – 1242. Arche­olo­dzy zna­le­źli gro­dzis­ko za Marián­ską horou, obe­cnie nazy­wa­ne Burg – Zamek, gdzie miesz­ka­ńcy mias­ta mog­li szu­kać sch­ro­nie­nia przed Tata­ra­mi w ufor­ty­fi­ko­wa­nym gro­dzie (levo​ca​.sk). Marián­ska hora pra­wdo­po­dob­nie wcze­śniej nosi­ła nazwę Góry Oli­wnej (gale​ria​slo​va​kia​.sk). Marián­ska hora wzno­si się na wyso­ko­ść 795 met­rów nad pozi­omem mor­za (levo​ca​.sk).

Odka­zy

Use Facebook to Comment on this Post

2011, 2011-2015, Časová línia, Krajina, Slovenská krajina, Tatry

Tatranská Kotlina

skala
Hits: 2279

V kata­stri Tatrans­kej Kot­li­ny sa nachá­dza Belian­ska jas­ky­ňa. Obec s ňou pria­mo bytost­ne súvi­sí. Už rok po obja­ve­ní jas­ky­ne v roku 1881 zača­la výstav­ba. Tatrans­ká kot­li­na je naj­niž­šie polo­že­ná tatrans­ká osa­da na úpä­tí Koby­lie­ho Buja­čie­ho vrchu. Osa­du zalo­ži­lo mes­to Spiš­ská Belá. Do kon­ca 19. sto­ro­čia bolo posta­ve­ných 31 budov. Počas 1. sve­to­vej voj­ny sa tu lie­či­li fron­to­ví voja­ci. Po voj­ne sa osa­da dosta­la do rúk pod­ni­ka­te­ľo­vi Ondři­cho­vi a neskôr lekár­ni­ko­vi Cti­bo­ro­vi Zele­né­mu. Ten zria­dil lie­čeb­ňu tuber­ku­ló­zy pre menej nároč­nú kli­en­te­lu. V medzi­voj­no­vom obdo­bí ten­to ústav neofi­ciál­ne nazý­va­li aj želez­ni­čiar­skym sana­tó­ri­om. Od roku 1948 sú všet­ky kúpeľ­né objek­ty súčas­ťou Odbor­né­ho Lie­čeb­né­ho ústa­vu res­pi­rač­ných cho­rôb (vyso​ke​tat​ry​.sk). Lie­čia sa v nich nešpe­ci­fic­ké ocho­re­nia dýcha­cie­ho ústro­jen­stva. Využí­va sa aj spe­le­ote­ra­pia (Terem). Tatrans­ká Kot­li­na leží vo výš­ke 760 met­rov nad morom (vyso​ke​-tat​ry​.info).

In the cadas­tral area of Tatrans­ká Kot­li­na, you will find the Belian­ska Cave. The vil­la­ge is inti­ma­te­ly con­nec­ted with it. Just a year after the dis­co­ve­ry of the cave in 1881, cons­truc­ti­on began. Tatrans­ká Kot­li­na is the lowest-​lying Tat­ra sett­le­ment at the foot of Koby­lí Buja­cí vrch. The sett­le­ment was foun­ded by the town of Spiš­ská Belá. By the end of the 19th cen­tu­ry, 31 buil­dings had been cons­truc­ted. During World War I, fron­tli­ne sol­diers were tre­a­ted here. After the war, the sett­le­ment came into the hands of entrep­re­ne­ur Ondřich and later phar­ma­cist Cti­bor Zele­ný. He estab­lis­hed a tuber­cu­lo­sis sana­to­rium for a less deman­ding clien­te­le. In the inter­war peri­od, this faci­li­ty was unof­fi­cial­ly cal­led the rai­lway sana­to­rium. Sin­ce 1948, all spa faci­li­ties have been part of the Spe­cia­list Ins­ti­tu­te for the Tre­at­ment of Res­pi­ra­to­ry Dise­a­ses (vyso​ke​tat​ry​.sk). They tre­at non-​specific dise­a­ses of the res­pi­ra­to­ry sys­tem and also uti­li­ze spe­le­ot­he­ra­py (Terem). Tatrans­ká Kot­li­na is loca­ted at an alti­tu­de of 760 meters abo­ve sea level (vyso​ke​-tat​ry​.info).

W kata­str­ze Tatrans­kiej Kot­li­ny znaj­du­je się Jas­ki­nia Belia­ńs­ka. Wios­ka jest z nią ści­śle zwi­ąza­na. Już rok po odkry­ciu jas­ki­ni w 1881 roku roz­poc­zęła się budo­wa. Tatrans­ká Kot­li­na to naj­ni­żej poło­żo­na osa­da tatr­za­ńs­ka u pod­nó­ża Koby­lí Buja­cí vrch. Osa­dę zało­ży­ło mias­to Spiš­ská Belá. Do końca XIX wie­ku wybu­do­wa­no tu 31 budyn­ków. W cza­sie I woj­ny świa­to­wej lec­zo­no tutaj żołnier­zy fron­to­wych. Po woj­nie osa­da tra­fi­ła w ręce przed­si­ębi­or­cy Ondři­cha, a później far­ma­ce­uty Cti­bo­ra Zele­ne­go. Ten zało­żył sana­to­rium gru­źlic­ze dla mniej wyma­ga­jącej kli­en­te­li. W okre­sie między­wo­jen­nym to miejs­ce nie­ofic­jal­nie nazy­wa­no także sana­to­rium kole­jo­wym. Od 1948 roku wszys­tkie obiek­ty uzdro­wis­ko­we są częścią Spec­ja­lis­tycz­ne­go Ins­ty­tu­tu Lec­ze­nia Cho­rób Odde­cho­wych (vyso​ke​tat​ry​.sk). Lec­zo­ne są tu cho­ro­by nie­ok­re­ślo­ne ukła­du odde­cho­we­go, sto­su­je się także spe­le­ote­ra­pię (Terem). Tatrans­ká Kot­li­na leży na wyso­ko­ści 760 met­rów nad pozi­omem mor­za (vyso​ke​-tat​ry​.info).

Use Facebook to Comment on this Post

2006-2010, 2010, 2011-2015, 2013, Časová línia, Horehronie, Krajina, Slovenská krajina

Polomka – čarovný svet horehronský

skala
Hits: 2588

Polo­mka je naj­väč­šia obec na Horeh­ro­ní, má tak­mer 3 000 oby­va­te­ľov. Stred obce leží v nad­mor­skej výš­ke 628 met­rov nad morom (polo​mka​.sk). Roz­lo­ha obce je 94.02 km2. Leží na pra­vom bre­hu Hro­na, 20 km východ­ne od Brez­na. Na juž­nom úpä­tí Níz­kych Tatier a ich sty­ku s Vepor­ský­mi vrch­mi (Wiki­pe­dia). Polo­mka je cha­rak­te­ris­tic­ká náre­čím, zacho­va­la sa tu tra­dič­ná kuchy­ňa, ​“hria­tô s mädom”, ​“krom­pak v kapus­te”, ​“šti­ka­ná cha­mu­la”, ťaha­ná ​“polo­mská štrúd­ľa” (polo​mka​.sk). Folk­lór, miest­ne tra­dí­cie mapu­je folk­lór­ny súbor Bre­zin­ky (polo​mka​.sk), kto­rý vzni­kol v roku 1954 . Pýchou polo­mské­ho kro­ja je plnou ruč­nou výšiv­kou boha­to zdo­be­ná pokrýv­ka hla­vy – kap­ka (polo​mka​.sk). V Polo­mke ani v blíz­kom oko­lí nie je dosta­tok pra­cov­ných prí­le­ži­tos­tí. Pri obci sa nachá­dza lyžiar­ske stre­dis­ko Buč­ník (polo​mka​.sk).

Pod­ne­bie v Polo­mke je vlh­ké, vege­tač­né obdo­bie je krát­ke. Pes­to­va­li sa tu naj­mä krmo­vi­ny, ovos, jarec, žito, stru­ko­vi­ny, od 19. sto­ro­čia zemia­ky. Ako význam­ná tex­til­ná plo­di­na sa pes­to­val ľan a kono­pe. V 19. sto­ro­čí nastal roz­mach reme­siel, povoz­níc­tva. Vybu­do­va­ná bola píla na vod­ný pohon. Fun­go­val vod­ný mlyn a pivo­var. Začiat­kom 20. sto­ro­čia nepriaz­ni­vé pome­ry spô­so­bi­li vysťa­ho­va­lec­tvo do Aus­trá­lie, Fran­cúz­ska a Ame­ri­ky. 12. novem­bra 1932 je dňom Polo­mskej vzbu­ry – vzbu­ry pro­ti kru­tým exe­kú­to­rom, kto­rí pri­pra­vi­li mno­hé rodi­ny o stre­chu nad hla­vou. Polo­mka pat­ri­la počas SNP medzi povs­ta­lec­ké obce. V cha­te Pod Homôl­kou boli par­ti­zá­ni napad­nu­tí jed­not­kou Ede­lwe­is, zaja­tí a odtran­s­por­to­va­ní do kon­cen­trač­né­ho tábo­ra Maut­hau­sen, kde boli pop­ra­ve­ní. Polo­mka bola oslo­bo­de­ná rumun­ský­mi a soviet­sky­mi vojak­mi 30. janu­ára 1945. Po voj­ne sa posta­vi­lo mno­ho rodin­ných domov, bytov aj verej­ných inšti­tú­cií. V roku 1976 bol vybu­do­va­ný Dre­vo­kom­bi­nát (polo​mka​.sk).

Kon­com 13. sto­ro­čia na Horeh­ro­ní vzni­ka­li prvé baníc­ke osa­dy. Z rôz­nych his­to­ric­kých pra­me­ňov je mož­né sa dom­nie­vať, že Polo­mka vznik­la už začiat­kom 14. sto­ro­čia, písom­né dokla­dy však nebo­li náj­de­né. Prvá písom­ná zmien­ka o obci je z roku 1525. Pôvod­ní oby­va­te­lia boli Rusí­ni, noví osad­ní­ci pri­chá­dza­li naj­mä zo Spi­ša (najk​raj​sik​raj​.sk). V roku 1551 tu žilo 9 rodín, v roku 1605 37 (polo​mka​.sk), v roku 1828 v 230 domoch 2 293 oby­va­te­ľov (najk​raj​sik​raj​.sk). His­to­ric­ké náz­vy obce: Polun­ka, Polu­oka, Sch­gy­ar, Sqe­er alias Polun­ka, Pol­lun­ka alias Zeer, Pol­lun­ka (najk​raj​sik​raj​.sk). Oby­va­te­lia sa veno­va­li roľ­níc­tvu a pas­tier­stvu. Deji­ny Polo­mky sú úzko spä­té s hra­dom Muráň a s murán­skym pan­stvom (polo​mka​.sk).

Polo­mka is the lar­gest vil­la­ge in Horeh­ro­nie, with near­ly 3,000 inha­bi­tants. The vil­la­ge cen­ter is situ­ated at an ele­va­ti­on of 628 meters abo­ve sea level (polo​mka​.sk). The vil­la­ge covers an area of 94.02 km² and is loca­ted on the right bank of the Hron River, 20 km east of Brez­no, at the sout­hern foot­hills of the Low Tatras, whe­re they meet the Vepor­ské vrchy (Wiki­pe­dia). Polo­mka is cha­rac­te­ri­zed by its dia­lect, pre­ser­ving tra­di­ti­onal cuisi­ne, inc­lu­ding dis­hes like ​“hria­tô s mädom” (a warm drink with honey), ​“krom­pak v kapus­te” (cab­ba­ge stuf­fed with meat and rice), ​“šti­ka­ná cha­mu­la” (a type of dum­pling), and the pul­led ​“polo­mská štrúd­ľa” (polo​mka​.sk). The folk ensem­ble Bre­zin­ky (polo​mka​.sk), for­med in 1954, sho­wca­ses folk­lo­re and local tra­di­ti­ons. The pri­de of the Polo­mka tra­di­ti­onal cos­tu­me is the head cove­ring cal­led ​“kap­ka,” ador­ned with full hand­ma­de embro­ide­ry (polo​mka​.sk). Due to a lack of emplo­y­ment oppor­tu­ni­ties in Polo­mka and its vici­ni­ty, the­re is a ski resort cal­led Buč­ník near the vil­la­ge (polo​mka​.sk).

Polo­mka has a humid cli­ma­te with a short gro­wing sea­son. The pri­ma­ry crops his­to­ri­cal­ly inc­lu­ded fod­der, oats, bar­ley, rye, and legu­mes, with pota­to­es intro­du­ced in the 19th cen­tu­ry. Linen and hemp were gro­wn as sig­ni­fi­cant tex­ti­le crops. In the 19th cen­tu­ry, crafts and car­ria­ge making thri­ved, and a water-​powered sawmill, mill, and bre­we­ry were estab­lis­hed. Adver­se con­di­ti­ons at the begin­ning of the 20th cen­tu­ry led to emig­ra­ti­on to Aus­tra­lia, Fran­ce, and Ame­ri­ca. Novem­ber 12, 1932, is remem­be­red as the day of the Polo­mka Upri­sing, a rebel­li­on against harsh exe­cu­tors who left many fami­lies home­less. Polo­mka acti­ve­ly par­ti­ci­pa­ted in the Slo­vak Nati­onal Upri­sing (SNP) during World War II. In the cot­ta­ge Pod Homôl­kou, par­ti­sans were attac­ked by the Ede­lwe­iss unit, cap­tu­red, and tran­s­por­ted to the Maut­hau­sen con­cen­tra­ti­on camp, whe­re they were exe­cu­ted. Polo­mka was libe­ra­ted by Roma­nian and Soviet tro­ops on Janu­ary 30, 1945. After the war, many fami­ly homes, apart­ments, and pub­lic ins­ti­tu­ti­ons were built. In 1976, the Wood Com­bi­ne (Dre­vo­kom­bi­nát) was estab­lis­hed (polo​mka​.sk).

In the late 13th cen­tu­ry, the first mining sett­le­ments emer­ged in Horeh­ro­nie. Alt­hough it is belie­ved that Polo­mka was foun­ded in the ear­ly 14th cen­tu­ry based on vari­ous his­to­ri­cal sour­ces, no writ­ten evi­den­ce has been found. The first writ­ten men­ti­on of the vil­la­ge dates back to 1525. The ori­gi­nal inha­bi­tants were Rut­he­nians, and new sett­lers came main­ly from Spiš (najk​raj​sik​raj​.sk). In 1551, the­re were 9 fami­lies living here, and by 1605, the num­ber had gro­wn to 37 (polo​mka​.sk). In 1828, the­re were 2,293 resi­dents in 230 hou­ses (najk​raj​sik​raj​.sk). His­to­ri­cal names for the vil­la­ge inc­lu­de Polun­ka, Polu­oka, Sch­gy­ar, Sqe­er alias Polun­ka, Pol­lun­ka alias Zeer, and Pol­lun­ka (najk​raj​sik​raj​.sk). The inha­bi­tants were enga­ged in agri­cul­tu­re and pas­to­ra­lism. The his­to­ry of Polo­mka is clo­se­ly tied to Muráň Cast­le and the Muráň domain (polo​mka​.sk).

Odka­zy

Use Facebook to Comment on this Post

2011-2015, 2012, Časová línia, Krajina, Orava, Slovenská krajina

Pokryváč

skala
Hits: 2403

Obec sa nachá­dza neďa­le­ko od Dol­né­ho Kubí­na, leží v nad­mor­skej výš­ke 640 met­rov nad morom (obec​-pokry​vac​.sk), v juho­vý­chod­nej čas­ti Orav­skej vrcho­vi­ny. Na plo­che 3.90 km2 tu žije 164 oby­va­te­ľov (Wiki­pe­dia). Prvá písom­ná zmien­ka o obci je z roku 1593 ako Ráz­tocz­na. V roku 1626 tu žilo 12 rodín. Oby­va­te­lia sa v minu­los­ti živi­li salaš­níc­tvom, tkáč­stvom. Počas SNP tu pôso­bi­li par­ti­zá­ni (obec​-pokry​vac​.sk).

The vil­la­ge is loca­ted near Dol­ný Kubín, situ­ated at an alti­tu­de of 640 meters abo­ve sea level (obec​-pokry​vac​.sk), in the sout­he­ast part of the Ora­va High­lands. On an area of 3.90 km², 164 inha­bi­tants live here (Wiki­pe­dia). The first writ­ten men­ti­on of the vil­la­ge is from 1593 as Ráz­tocz­na. In 1626, the­re were 12 fami­lies living here. In the past, the resi­dents made a living through shep­her­ding and wea­ving. Par­ti­sans ope­ra­ted here during the Slo­vak Nati­onal Upri­sing (obec​-pokry​vac​.sk).

Wios­ka znaj­du­je się nie­da­le­ko Dol­ne­go Kubi­na, poło­żo­na na wyso­ko­ści 640 met­rów nad pozi­omem mor­za (obec​-pokry​vac​.sk), w południowo-​wschodniej części Wyży­ny Ora­ws­kiej. Na obszar­ze 3,90 km² miesz­ka tutaj 164 miesz­ka­ńców (Wiki­pe­dia). Pier­ws­za pisem­na wzmian­ka o wios­ce pocho­dzi z roku 1593 jako Ráz­tocz­na. W 1626 roku miesz­ka­ło tu 12 rodzin. Miesz­ka­ńcy utr­zy­my­wa­li się dawniej z pas­terst­wa i tkact­wa. Podc­zas Sło­wac­kie­go Pows­ta­nia Naro­do­we­go w oko­li­cy dzia­ła­ły oddzia­ły par­ty­zanc­kie (obec​-pokry​vac​.sk).

Odka­zy

Use Facebook to Comment on this Post

2011-2015, 2012, Časová línia, Krajina, Slovenská krajina, Tatry

Dolný Smokovec

skala
Hits: 2041

Dol­ný Smo­ko­vec sa nachá­dza dva km od Sta­ré­ho Smo­kov­ca. Posky­tu­je mož­nos­ti uby­to­va­nia, pria­mo v obci sa nachá­dza vlek a lyžiar­sky svah pre začia­toč­ní­kov. V lete posky­tu­je mož­nos­ti cyk­lis­ti­ky (vyso​ke​-tat​ry​.tra​vel). Dol­ný Smo­ko­vec sa počas prvej sve­to­vej voj­ny nazý­val Niž­ný Smo­ko­vec. Maďar­ský názov pre obec je Alsó-​Tátrafüred, nemec­ký Untersch­mecks. Je naj­väč­ším tatrans­kým stre­dis­kom lieč­by det­skej tuber­ku­ló­zy a res­pi­rač­ných cho­rôb. Nachá­dza­jú sa tu kúpe­le, kto­ré využí­va­li miest­ne raše­li­no­vé bah­no, koso­dre­vi­no­vé a tep­lé uhli­či­té kúpe­le. Zalo­že­nie obce sa spá­ja s kež­mar­ským uči­te­ľom Joze­fom Bohu­šom v roku 1881. Väč­ši­nu budov v obci pro­jek­to­val archi­tekt Gede­on Majun­ke zo Spiš­skej Sobo­ty. Na začiat­ku 1. sve­to­vej voj­ny sa stal maji­te­ľom Dol­né­ho Smo­kov­ca Kra­jin­ský ústav pre zaopat­ro­va­nie inva­li­dov a zria­dil tu Vojen­skú lie­čeb­ňu tuber­ku­ló­zy. V roku 1919 sa toto zaria­de­nie trans­for­mo­va­lo na Ústav pre lieč­bu det­skej tuber­ku­ló­zy. V medzi­voj­no­vom obdo­bí v Dol­nom Smo­kov­ci vyrást­lo nie­koľ­ko men­ších rodin­ných pen­zi­ó­nov a rodin­ných domov. Od roku 2004 je Šro­bá­rov ústav det­skej tuber­ku­ló­zy a res­pi­rač­ných cho­rôb neštát­nym zdra­vot­níc­kym zaria­de­ním, nezis­ko­vou orga­ni­zá­ci­ou, kto­rá posky­tu­je verej­nop­ros­peš­né služ­by. Posky­tu­je špe­cia­li­zo­va­nú, ústav­nú a ambu­lant­nú lie­čeb­no – pre­ven­tív­nu sta­rost­li­vosť a dife­ren­ciál­nu diag­nos­ti­ku naj­mä v oblas­ti det­skej pne­umof­ti­ze­oló­gie, imu­no­aler­go­ló­gie a cys­tic­kej fib­ró­zy. Od roku 2009 ústav roz­ší­ril svo­ju čin­nosť o posky­to­va­nie jed­no­dňo­vej zdra­vot­nej sta­rost­li­vos­ti v odbo­re det­ská chi­rur­gia. V roku 2010 pri­bu­dol odbor det­ská oto­ri­no­la­ryn­go­ló­gia (Wiki­pe­dia).

Dol­ný Smo­ko­vec is loca­ted two kilo­me­ters from Sta­rý Smo­ko­vec. It pro­vi­des accom­mo­da­ti­on opti­ons, and the­re is a ski lift and a ski slo­pe for begin­ners direct­ly in the vil­la­ge. In the sum­mer, it offers oppor­tu­ni­ties for cyc­ling (vyso​ke​-tat​ry​.tra​vel). During the First World War, Dol­ný Smo­ko­vec was cal­led Niž­ný Smo­ko­vec. The Hun­ga­rian name for the vil­la­ge is Alsó-​Tátrafüred, and in Ger­man, it is Untersch­mecks. It is the lar­gest resort in the High Tatras for the tre­at­ment of pediat­ric tuber­cu­lo­sis and res­pi­ra­to­ry dise­a­ses. The­re are spas that uti­li­zed local peat mud, heat­her, and warm car­bo­na­ted baths. The estab­lish­ment of the vil­la­ge is asso­cia­ted with the tea­cher Jozef Bohuš from Kež­ma­rok in 1881. Most of the buil­dings in the vil­la­ge were desig­ned by archi­tect Gede­on Majun­ke from Spiš­ská Sobo­ta. At the begin­ning of World War I, Dol­ný Smo­ko­vec beca­me the pro­per­ty of the Coun­try Ins­ti­tu­te for the Pro­vi­si­on of Inva­lids and estab­lis­hed a Mili­ta­ry Tuber­cu­lo­sis Hos­pi­tal the­re. In 1919, this faci­li­ty trans­for­med into the Ins­ti­tu­te for the Tre­at­ment of Pediat­ric Tuber­cu­lo­sis. In the inter­war peri­od, seve­ral smal­ler fami­ly pen­si­ons and homes were built in Dol­ný Smo­ko­vec. Sin­ce 2004, the Šro­bár Ins­ti­tu­te for Pediat­ric Tuber­cu­lo­sis and Res­pi­ra­to­ry Dise­a­ses has been a non-​state health­ca­re faci­li­ty, a non-​profit orga­ni­za­ti­on pro­vi­ding pub­lic bene­fit ser­vi­ces. It offers spe­cia­li­zed, ins­ti­tu­ti­onal, and out­pa­tient tre­at­ment and pre­ven­ti­ve care, as well as dif­fe­ren­tial diag­nos­tics, espe­cial­ly in the field of pediat­ric pne­umopht­hi­si­olo­gy, immu­no­lo­gy, and cys­tic fib­ro­sis. Sin­ce 2009, the ins­ti­tu­te has expan­ded its acti­vi­ties to pro­vi­de one-​day health care ser­vi­ces in pediat­ric sur­ge­ry. In 2010, the pediat­ric oto­la­ryn­go­lo­gy depart­ment was added (Wiki­pe­dia).

Dol­ný Smo­ko­vec znaj­du­je się dwa kilo­met­ry od Sta­ré­ho Smo­kov­ca. Ofe­ru­je możli­wo­ści zakwa­te­ro­wa­nia, w samej wsi znaj­du­je się wyci­ąg nar­ciar­ski i stok nar­ciar­ski dla poc­ząt­ku­jących. Latem ofe­ru­je możli­wo­ści rowe­ro­wych wyciec­zek (vyso​ke​-tat​ry​.tra​vel). Dol­ný Smo­ko­vec był nazy­wa­ny Niž­ný Smo­ko­vec podc­zas I woj­ny świa­to­wej. Węgier­ska nazwa wsi to Alsó-​Tátrafüred, nie­miec­ka Untersch­mecks. Jest naj­wi­ęks­zym ośrod­kiem lec­ze­nia gru­źli­cy i cho­rób odde­cho­wych w Tat­rach. Znaj­du­ją się tutaj kąpie­lis­ka, któ­re wykor­zys­ty­wa­ły lokal­ne bło­ta tor­fo­we, koso­dr­ze­wi­no­we i kąpie­le wod­ne z gazem. Zało­że­nie wsi wiąże się z nauc­zy­cie­lem z Kež­mar­ku, Joze­fem Bohu­šem, w 1881 roku. Więks­zo­ść budyn­ków w miejs­co­wo­ści zapro­jek­to­wał archi­tekt Gede­on Majun­ke ze Spiš­skiej Sobo­ty. Na poc­ząt­ku I woj­ny świa­to­wej wła­ści­cie­lem Dol­ne­go Smo­kov­ca został Kra­jo­wy Ins­ty­tut Obsłu­gi Inwa­li­dów, a utwor­zo­no tu Sana­to­rium Woj­sko­we na gru­źli­cę. W 1919 roku to urządze­nie przeksz­ta­łci­ło się w Ins­ty­tut Lec­ze­nia Dzie­ci­ęcej Gru­źli­cy. W okre­sie między­wo­jen­nym w Dol­nym Smo­kov­cu pows­ta­ło kil­ka mniejs­zych rodzin­nych pens­jo­na­tów i domów rodzin­nych. Od 2004 roku Ins­ty­tut Šro­bár na gru­źli­cę i cho­ro­by odde­cho­we u dzie­ci jest nie­pa­ńst­wo­wym zakła­dem opie­ki zdro­wot­nej, orga­ni­zac­ją non-​profit, któ­ra świadc­zy usłu­gi pub­licz­ne. Ofe­ru­je spec­ja­lis­tycz­ną, ins­ty­tuc­jo­nal­ną i ambu­la­to­ryj­ną opie­kę lecz­nic­zą i pro­fi­lak­tycz­ną oraz diag­nos­ty­kę różni­co­wą głó­wnie w obszar­ze pne­umof­ti­ze­olo­gii dzie­ci­ęcej, immu­no­lo­gii aler­gicz­nej i muko­wis­cy­do­zy. Od 2009 roku ins­ty­tut rozs­zer­zył swo­ją dzia­łal­no­ść o świadc­ze­nie jed­nod­ni­owej opie­ki zdro­wot­nej w dzie­dzi­nie chi­rur­gii dzie­ci­ęcej. W 2010 roku doda­no dzie­dzi­nę oto­ry­no­la­ryn­go­lo­gii dzie­ci­ęcej (Wiki­pe­dia).

Use Facebook to Comment on this Post