Značka: hrnčiari

Mes­to Podo­lí­nec (latin­sky Podo­li­num, nemec­ky Pud­le­in, maďar­sky Podo­lin, poľ­sky Podo­lincz) má boha­tú his­tó­riu. Rád pia­ris­tov ho dokon­ca nazval Até­ny nad Pop­ra­dom (podo​li​nec​.eu). Leží v údo­lí rie­ky Pop­rad, na roz­hra­ní Spiš­skej Magu­ry, Pod­ta­trans­kej kot­li­ny a Levočs­kých vrchov (podo​li​nec​.eu). Prvá písom­ná zbier­ka je z roku 1235 (podo​li​nec​.eu). Náz­vy obce: Podo­lin, Podo­li­necz, Podo­li­ny­ecz. Kapl­n­ka svä­tej Anny na cin­to­rí­ne je z pre­lo­mu 13. a 14. sto­ro­čia. V roku 1295 bol posta­ve­ný kos­tol Nane­bov­za­tia Pan­ny Márie neďa­le­ko trho­vis­ka. V 15. sto­ro­čí v mes­te rozk­vi­ta­li remes­lá a obchod. Naj­viac pre­slá­ve­ná bola výro­ba nožov. V polo­vi­ci 17. sto­ro­čia bol posta­ve­ný ran­no­ba­ro­ko­vý pia­ris­tic­ký kláš­tor s dvoj­ve­žo­vým kos­to­lom (podo​li​nec​.eu). Pia­ris­tic­ké gym­ná­zi­um bolo otvo­re­né v roku 1643. Slú­ži­lo do roku 1919. V mes­te pôso­bi­lo aj divad­lo, prvá zacho­va­ná sprá­va hovo­rí o pred­sta­ve­ní z roku 1688 (kniz​ni​casl​.sk). Už v roku 1828 tu žilo 2 140 oby­va­te­ľov. V roku 1991 – 2908 (podo​li​nec​.eu). 7.4.1412 uhor­ský kráľ Žig­mund Luxem­bur­ský pový­šil Podo­lí­nec na slo­bod­né krá­ľov­ské mes­to (podo​li​nec​.eu). Za pat­rón­ku a zakla­da­teľ­ku mes­ta sa pokla­dá kra­kov­ská a san­do­mier­ská voj­vod­ky­ňa Kuni­gun­da (1234 – 1292) – dcé­ra uhor­ské­ho krá­ľa Belu IV.. Ako prví vôbec na Slo­ven­sku sa v Podo­lín­ci orga­ni­zu­jú čiž­má­ri, 2.1.1415 zís­ka­va­jú cecho­vé arti­ku­ly a zakla­da­jú samos­tat­ný cech. V 16. sto­ro­čí tu vznik­li ďal­šie cechy hrn­čia­rov, tká­čov, kožuš­ní­kov, ková­čov, nožia­rov a mečia­rov. Nesmier­ne tra­gic­kým pre mes­to bol mor v roku 1710, pri kto­rom o 8.8 do kon­ca novem­bra zomre­lo 974 ľudí (kniz​ni​casl​.sk). Jozef Maxi­mi­lián Petz­val (1807 – 1891) bol štu­den­tom podo­lín­ske­ho gym­ná­zia, ako prvý vypo­čí­tal kon­štruk­ciu foto­gra­fic­ké­ho por­trét­ne­ho a kra­ji­nár­ske­ho objek­tí­vu, vypo­čí­tal korek­cie optic­kých sústav (podo​li​nec​.eu). V roku 1990 bol Podo­lí­nec vyhlá­se­ný za mest­skú pamiat­ko­vú rezer­vá­ciu (podo​li​nec​.eu).

The town of Podo­lí­nec (Latin: Podo­li­num, Ger­man: Pud­le­in, Hun­ga­rian: Podo­lin, Polish: Podo­lincz) has a rich his­to­ry. It was even refer­red to as the Athens abo­ve the Pop­rad River by the Pia­rists (podo​li​nec​.eu). It is situ­ated in the val­ley of the Pop­rad River, at the cross­ro­ads of the Spiš­ská Magu­ra, Pod­ta­trans­ká Basin, and Levočs­ké Vrchy (podo​li​nec​.eu). The first writ­ten men­ti­on dates back to 1235 (podo​li​nec​.eu). The town has been kno­wn by vari­ous names: Podo­lin, Podo­li­necz, Podo­li­ny­ecz. The Cha­pel of St. Anne in the ceme­te­ry dates from the turn of the 13^th and 14^th cen­tu­ries. In 1295, the Church of the Assump­ti­on of the Vir­gin Mary was built near the mar­ket. In the 15^th cen­tu­ry, crafts and tra­de flou­ris­hed in the town, with kni­fe pro­duc­ti­on gai­ning par­ti­cu­lar reno­wn. In the mid-​17th cen­tu­ry, an ear­ly Baro­que Pia­rist monas­te­ry with a twin-​tower church was built (podo​li​nec​.eu). The Pia­rist Gym­na­sium was ope­ned in 1643 and ser­ved until 1919. The town also had a the­a­ter, with the first recor­ded per­for­man­ce dating back to 1688 (kniz​ni​casl​.sk). In 1828, the­re were alre­a­dy 2,140 inha­bi­tants, and in 1991, the popu­la­ti­on had gro­wn to 2,908 (podo​li​nec​.eu). On April 7, 1412, Hun­ga­rian King Sigis­mund of Luxem­bourg ele­va­ted Podo­lí­nec to a free roy­al town (podo​li​nec​.eu). The pat­ron and foun­der of the town is con­si­de­red to be Kuni­gun­da, Duchess of Kra­kow and San­do­mierz (1234 – 1292) – the daugh­ter of Hun­ga­rian King Bela IV. In Podo­lí­nec, the first guild of sho­ema­kers in Slo­va­kia was estab­lis­hed on Janu­ary 2, 1415. They acqu­ired guild artic­les and foun­ded an inde­pen­dent guild. In the 16^th cen­tu­ry, other guilds were estab­lis­hed, inc­lu­ding potters, wea­vers, fur­riers, blacks­miths, kni­fe makers, and swords­miths. The town faced a tra­gic event in 1710 when a pla­gue struck, lea­ding to the death of 974 peop­le from August 8 to the end of Novem­ber (kniz​ni​casl​.sk). Jozef Maxi­mi­lián Petz­val (1807 – 1891), a stu­dent of the Podo­lí­nec Gym­na­sium, was the first to cal­cu­la­te the cons­truc­ti­on of a pho­tog­rap­hic por­trait and lands­ca­pe lens, deter­mi­ning cor­rec­ti­ons for opti­cal sys­tems (podo​li​nec​.eu). In 1990, Podo­lí­nec was dec­la­red a muni­ci­pal monu­ment reser­ve (podo​li​nec​.eu).

Mias­to Podo­lí­nec (łac. Podo­li­num, niem. Pud­le­in, węg. Podo­lin, pol. Podo­lincz) ma boga­tą his­to­rię. Zakon Pija­rów nazwał je nawet Ate­na­mi nad Pop­ra­dem (podo​li​nec​.eu). Poło­żo­ne jest w doli­nie rze­ki Pop­rad, na sty­ku Gór Spis­kich, Kot­li­ny Pod­tatr­za­ńs­kiej i Gór Levočs­kich (podo​li​nec​.eu). Pier­ws­za pisem­na wzmian­ka pocho­dzi z 1235 roku (podo​li​nec​.eu). Mias­to zna­ne było również pod różny­mi nazwa­mi: Podo­lin, Podo­li­necz, Podo­li­ny­ecz. Kap­li­ca św. Anny na cmen­tar­zu pocho­dzi z prze­ło­mu XIII i XIV wie­ku. W 1295 roku zbu­do­wa­no kości­ół Wnie­bo­wzi­ęcia Najświ­ęts­zej Maryi Pan­ny nie­da­le­ko tar­go­wis­ka. W XV wie­ku w mie­ście rozwi­nęły się rze­mi­osła i han­del. Naj­bar­dziej zna­ną bra­nżą było wyt­war­za­nie noży. W poło­wie XVII wie­ku zbu­do­wa­no wczes­no­ba­ro­ko­wy klasz­tor pija­rów z dwu­wie­żo­wym kości­ołem (podo​li​nec​.eu). Gim­naz­jum Pija­rów zosta­ło otwar­te w 1643 roku i dzia­ła­ło do 1919 roku. W mie­ście dzia­łał także teatr, a pier­ws­ze zacho­wa­ne przed­sta­wie­nie pocho­dzi z 1688 roku (kniz​ni​casl​.sk). W 1828 roku miesz­ka­ło tu już 2 140 osób, a w 1991 roku licz­ba ta wzro­sła do 2 908 (podo​li​nec​.eu). 7 kwiet­nia 1412 roku węgier­ski król Zyg­munt Luk­sem­bur­ski nadał Podo­lín­co­wi sta­tus wol­ne­go kró­le­ws­kie­go mias­ta (podo​li​nec​.eu). Za pat­ron­kę i zało­ży­ciel­kę mias­ta uwa­ża­na jest Kune­gun­da, ksi­ężna kra­ko­ws­ka i san­do­mier­ska (1234 – 1292) – cór­ka węgier­skie­go kró­la Beli IV. W Podo­lín­cu pows­ta­ła pier­ws­za cecho­wa gru­pa sze­wców na Sło­wac­ji, któ­ra 2 stycz­nia 1415 roku uzys­ka­ła arty­ku­ły cecho­we i zało­ży­ła samo­dziel­ny cech. W XVI wie­ku pows­ta­ły kolej­ne cechy garn­car­zy, tkac­zy, kuśnier­zy, kowa­li, kowa­li nożo­wych i miecz­ni­ków. Nie­zwyk­le tra­gicz­nym wydar­ze­niem dla mias­ta była zara­za w 1710 roku, w wyni­ku któ­rej od sierp­nia do końca lis­to­pa­da zma­rło 974 osób (kniz​ni​casl​.sk). Józef Maxi­mi­lian Petz­val (1807 – 1891), uczeń gim­naz­jum podo­lí­nec­ko, jako pier­ws­zy oblic­zył kons­trukc­ję obiek­ty­wu foto­gra­ficz­ne­go do por­tre­tów i kra­job­ra­zu, wyz­nac­za­jąc korek­ty dla ukła­dów optycz­nych (podo​li​nec​.eu). W 1990 roku Podo­lí­nec został ogłos­zo­ny rezer­wa­tem pomni­ków miej­skich (podo​li​nec​.eu).

Odka­zy

• Podo­lí­nec
• Ľubov­nian­ska knižnica

Use Facebook to Comment on this Post