Krajina, Zahraničie, Neživé, Príroda, Hrady, Ľudská príroda, Poľsko, Vodné nádrže, Stavby

Hrad Niedzica nad Czorstynskou vodnou nádržou

skala
Hits: 2430

Hrad Niedzica, ktorý je nazývaný aj Dunajec, bol centrom dunajeckého panstva. Horný hrad postavili v prvej štvrtine 14. storočia. Začiatkom 16. storočia bol postavený stredný hrad a v roku 1601 dolný hrad s obrannými múrmi. Postavený bol na vápencovej skale 75 metrov nad hladinou Dunajca. Hrad bol stáročia pevnosťou a sídlom uhorským. Iba počas krátkeho obdobia sa dostal do poľských rúk. Dnes je hrad jedným z najzachovalejších v Európe. Dnes sa odzrkadľuje v Czorstynskej priehrade (spisskastaraves.sk). Vďaka Čorstínskej vodnej nádrži sú tu výborné podmienky pre vodnú turistiku, jachting, požičiavajú sa tu vodné bicykle, loďky, člny, gondoly. Premávajú tu lode pre turistov Biela dáma a Harnaš (Informačná tabuľa).

Na opačnom brehu sú ruiny hradu Czorstyn (spisskastaraves.sk). Slovenský názov pre hrad je Nedeca (krajinou.sk). Čorstínsky hrad vznikol pravdepodobne v 14. storočí. V roku 1790 zachvátil hrad požiar od blesku. Od roku sú 1996 sú pozostatky hrady sprístupnené návštevníkom. Z hornej časti je vyhliadka na vodnú nádrž, Nedecký hrad, Tatry, Pieniny (Informačná tabuľa).

Niedzica Castle, also known as Dunajec Castle, served as the center of the Dunajec domain. The Upper Castle was constructed in the first quarter of the 14th century. In the early 16th century, the Middle Castle was built, followed by the Lower Castle with its defensive walls in 1601. Perched on a limestone rock 75 meters above the Dunajec River, the castle served as a stronghold and a residence for Hungarian nobility for centuries. It only briefly fell into Polish hands. Today, the castle stands as one of the best-preserved in Europe and is reflected in the waters of the Czorsztyn Reservoir (spisskastaraves.sk). Thanks to the reservoir, there are excellent conditions here for water tourism, yachting, and the rental of water bicycles, boats, canoes, and gondolas. Tourist boats such as the White Lady and Harnaś operate here (Information Board).

On the opposite bank are the ruins of Czorsztyn Castle (spisskastaraves.sk). The Slovak name for the castle is Nedeca (krajinou.sk). Czorsztyn Castle likely originated in the 14th century. In 1790, a lightning strike caused a fire that ravaged the castle. Since 1996, the castle ruins have been open to visitors. From the upper part, there is a viewpoint overlooking the reservoir, Nedeca Castle, the Tatras, and the Pieniny Mountains (Information Board).

Zamek Niedzica, znany także jako Zamek Dunajec, pełnił funkcję centrum obszaru Dunajec. Górny Zamek został zbudowany w pierwszej ćwiartce XIV wieku. Na początku XVI wieku wzniesiono Środkowy Zamek, a w 1601 roku Dolny Zamek z murami obronnymi. Usytuowany na wapiennej skale 75 metrów nad poziomem rzeki Dunajec, zamek był przez wieki warownią i siedzibą węgierskiej szlachty. Tylko przez krótki okres znalazł się w rękach polskich. Dziś zamek jest jednym z najlepiej zachowanych w Europie i odzwierciedla się w wodach Zbiornika Czorsztyńskiego (spisskastaraves.sk). Dzięki zbiornikowi są tu doskonałe warunki do turystyki wodnej, żeglarstwa oraz wypożyczania rowerów wodnych, łodzi, kajaków i gondoli. Działają tu również statki turystyczne, takie jak Biała Dama i Harnaś (Tablica informacyjna).

Po przeciwnej stronie brzegu znajdują się ruiny Zamku Czorsztyn (spisskastaraves.sk). Słowacka nazwa zamku to Nedeca (krajinou.sk). Zamek Czorsztyn powstał prawdopodobnie w XIV wieku. W 1790 roku uderzenie pioruna spowodowało pożar, który strawił zamek. Od 1996 roku ruiny zamku są otwarte dla zwiedzających. Z górnej części jest punkt widokowy na zbiornik, zamek Nedeca, Tatry i Góry Pienińskie (Tablica informacyjna).

Odkazy

niedzica 63475

Krajina, Slovenská krajina, Obce, Slovenské, Zamagurie

Červený Kláštor

skala
Hits: 3986

Červený Kláštor leží na sútoku rieky Dunajec a potoka Lipník, je centrom cestovného ruchu v Zamagurí. Dejiny obce sú zviazané s kláštorom, ktorý v roku 1319 založil Kakaš Berzevici (cervenyklastor.sk). Jeho pomenovanie je aj Lechnický kláštor (Wikipedia.sk). Názov obce je odvodený od červenej krytiny na streche kláštora Jána, na návrh prvého priora. V rokoch 1329 až 1563 bol sídlom kartuziánov, v rokoch 1704 – 1782 kamaldulov. V rokoch 1956 – 1966 bol kláštor obnovený a sprístupnený verejnosti (cervenyklastor.sk). 

V roku 1543 bol vyplienený kláštor na Kláštorisku v Slovenskom raji lúpežným rytierom Matejom Bašom. Mnísi sa presťahovali na čas do Červeného Kláštora, lenže ten vyplienili vojaci z hradu Dunajec (Nedeca) v roku 1545. Následkom toho mnísi opustili aj tento priestor. V roku 1563 bol kartuziánsky kláštor pri obci Lechnica zrušený. Kamalduli získali kláštor od nitrianskeho biskupa Ladislava Maťašovského. Prestavali ho v barokovom štýle (muzeumcervenyklastor.sk) a premenovali ho na Kláštor pustovníkov hory Troch korún. Kamalduli boli benediktíni, pomenovaní podľa materského kláštora v Camaldoli pri Arezze v Toskánsku (Wikipedia.sk). 

Vtedy vzniklo v kláštore významné literárno – prekladateľské a jazykovedné centrum. Výraznou osobnosťou bol páter Romuald Hadbavný, ktorý je považovaný za spoluautora prvého prekladu Písma svätého do západoslovenského jazyka v roku 1750, s presnou gramatickou a pravopisnou normou. Významným bol aj Slovník latinsko-slovenský (muzeumcervenyklastor.sk). V roku 1754 v Červenom Kláštore bola založená lekáreň, ktorá bola známa aj za hranicami Spiša, najmä za správcovstva frátra Cypriána v rokoch 1756 až 1775 (cervenyklastor.sk). Cyprián pestoval liečivé rastliny, zostavil rozsiahly herbár (cervenyklastor.sk), v roku 1766. Obsahuje 283 exemplárov, pri každom je názov latinský, nemecký, grécky, poľský a slovenský. Obsahuje poznatky o chorobách a o ich liečení (muzeumcervenyklastor.sk).

Cyprián, vlastným menom Franz Ignatz Jäschke sa narodil 28.7.1724 v Polkovciach v nemeckou Sliezsku (dnes v Poľsku). Bol všestranne vzdelaný, študoval vo Wroclawi, zaoberal sa medicínou, botanikou, farmáciou, alchýmiou, mechanikou a kozmológiou. Do Červeného Kláštora prišiel v roku 1756 a žil tu až do svojej smrti v roku 1775. Cyprián liečil odvarmi z bylín, tinktúrami, čajmi, vedel naprávať zlomeniny, púšťať žilou. Legenda o Cypriánovi hovorí o tom, že Cypriána lákal vesmír. Závidel orlovi ako sa vznáša do výšin. Zostrojil lietajúci stroj, na ktorom sa z Troch korún vzniesol poháňaný láskou ku švárnej pastierke. Anjel zazrel jeho obraz až na dne plesa Morské oko, kde ho bleskom zrazil na zem. Na tomto mieste vyrástla skala – veža a dodnes sa nazýva Mních (muzeumcervenyklastor.sk).

V obci sú kúpele Smerdžonka, zamerané na kožné choroby a choroby pohybového aparátu a neurologických chorôb. Na začiatku obce sa nachádza rybník na ploche 3 ha. Most (lávka) cez rieku, ktorý je v obci umožňuje prechod pre chodcov a cyklistov na poľskú časť Pienin, otvorená bola 12.8.2006 – je najdlhším (149.95 m) závesným mostom z lepeného dreva v Európe (cervenyklastor.sk).

Červený Kláštor is situated at the confluence of the Dunajec River and Lipník Stream, serving as the center of tourism in Zamagurí. The history of the village is closely tied to the monastery founded in 1319 by Kakaš Berzevici, also known as Lechnický kláštor (Wikipedia.sk). The name of the village is derived from the red roofing tiles on the roof of the monastery of St. John, as suggested by the first prior. From 1329 to 1563, it was the residence of Carthusians, and from 1704 to 1782, it was inhabited by Camaldolese monks. The monastery was restored and opened to the public between 1956 and 1966 (cervenyklastor.sk).

In 1543, the Kláštorisko monastery in Slovak Paradise was plundered by the marauding knight Matej Baša. The monks temporarily relocated to Červený Kláštor, only to be pillaged by soldiers from Dunajec Castle (Niedzica) in 1545. As a result, the monks abandoned the area. The Carthusian monastery near Lechnica was dissolved in 1563. The Camaldolese monks obtained the monastery from the Nitra Bishop Ladislav Maťašovský. They reconstructed it in the Baroque style (muzeumcervenyklastor.sk) and renamed it the Monastery of the Hermitage of Three Crowns. The Camaldolese were a branch of the Benedictines, named after the mother monastery in Camaldoli near Arezzo in Tuscany (Wikipedia.sk).

During this time, the monastery became a significant literary, translational, and linguistic center. Father Romuald Hadbavný, considered a co-author of the first translation of the Holy Scripture into the western Slovak language in 1750, played a prominent role. He was also known for the Latin-Slovak Dictionary (muzeumcervenyklastor.sk). In 1754, a pharmacy was founded in Červený Kláštor, renowned even beyond the Spiš region, especially under the administration of friar Cyprián from 1756 to 1775 (cervenyklastor.sk). Cyprián cultivated medicinal plants, compiled an extensive herbarium (cervenyklastor.sk) in 1766, containing 283 specimens with names in Latin, German, Greek, Polish, and Slovak, along with information about diseases and their treatment (muzeumcervenyklastor.sk).

Cyprián, born Franz Ignatz Jäschke on July 28, 1724, in Polkowitz in German Silesia (now in Poland), was a polymath, studying medicine, botany, pharmacy, alchemy, mechanics, and cosmology. He arrived in Červený Kláštor in 1756 and lived there until his death in 1775. Cyprián treated ailments with herbal infusions, tinctures, and teas, practiced bone-setting, and bloodletting. The legend of Cyprián tells that the universe lured him. Envious of an eagle soaring into the heights, he constructed a flying machine on which he ascended from Three Crowns, propelled by love for a beautiful shepherdess. An angel saw his image at the bottom of the Sea Eye pond, striking him down with lightning. A rock formation called the Monk (Mních) emerged at this spot and remains so named to this day (muzeumcervenyklastor.sk).

The village is home to the Smerdžonka Spa, specializing in skin diseases, musculoskeletal disorders, and neurological conditions. At the beginning of the village, there is a 3-hectare pond. The bridge (footbridge) over the river, allowing passage for pedestrians and cyclists to the Polish part of Pieniny, was opened on August 12, 2006. It is the longest (149.95 m) suspended wooden bridge in Europe (cervenyklastor.sk).

Červený Kláštor leży na skrzyżowaniu rzeki Dunajec i potoku Lipník, pełniąc funkcję centrum turystyki w regionie Zamagurí. Historia wioski jest ściśle związana z klasztorem założonym w 1319 roku przez Kakaša Berzevici, znanego również jako Lechnický kláštor (Wikipedia.sk). Nazwa wioski wywodzi się od czerwonych dachówek klasztoru św. Jana, zasugerowanej przez pierwszego przeora. W latach 1329-1563 był siedzibą kartuzów, a w latach 1704-1782 zamieszkiwany był przez mnichów kamedułów. Klasztor został odrestaurowany i udostępniony publiczności w latach 1956-1966 (cervenyklastor.sk).

W 1543 r. klasztor Kláštorisko w Słowackim Raju został złupiony przez rycerza Mateja Bašę. Mnisi przenieśli się tymczasowo do Červený Kláštor, aby być splądrowanymi przez żołnierzy z zamku Dunajec (Niedzica) w 1545 r. W rezultacie mnisi opuścili to miejsce. Kartuzjański klasztor pod Lechnicą został zlikwidowany w 1563 r. Mnisi kameduli otrzymali klasztor od biskupa Nitry, Ladislava Maťašovského. Odbudowali go w stylu barokowym (muzeumcervenyklastor.sk) i zmienili nazwę na Klasztor Pustelników Góry Trzech Koron. Kameduli byli odłamem benedyktynów, nazwanym na cześć macierzystego klasztoru w Camaldoli koło Arezzo we Włoszech (Wikipedia.sk).

W tym czasie klasztor stał się znaczącym ośrodkiem literackim, translacyjnym i językowym. Ojciec Romuald Hadbavný, uważany za współautora pierwszego przekładu Pisma Świętego na zachodniosłowacki w 1750 r., odegrał w nim znaczącą rolę. Znany był również ze Słownika łacińsko-słowackiego (muzeumcervenyklastor.sk). W 1754 r. w Červený Kláštor założono aptekę, znaną nawet poza regionem Spisza, zwłaszcza pod rządami zakonnika Cypriána w latach 1756-1775 (cervenyklastor.sk). Cyprian uprawiał rośliny lecznicze, sporządził obszerny herbarz (cervenyklastor.sk) w 1766 r., zawierający 283 okazy z nazwami łacińskimi, niemieckimi, greckimi, polskimi i słowackimi, oraz informacje o chorobach i ich leczeniu (muzeumcervenyklastor.sk).

Cyprian, urodzony jako Franz Ignatz Jäschke 28 lipca 1724 r. w Polkowitz na Śląsku Niemieckim (obecnie w Polsce), był wielostronnie wykształcony, studiując medycynę, botanikę, farmację, alchemię, mechanikę i kosmologię. Przybył do Červený Kláštor w 1756 r. i mieszkał tam do swojej śmierci w 1775 r. Cyprian leczył roztworami ziołowymi, nalewkami i herbatami, praktykował nastawianie złamań i pobieranie krwi. Legenda o Cyprianie głosi, że wszechświat go kusił. Zazdrosny o orła unoszącego się w górę, skonstruował latający pojazd, na którym wzniósł się z Gór Trzech Koron, napędzany miłością do pięknej pasterki. Anioł dostrzegł jego obraz na dnie stawu Morské oko, uderzył go błyskiem i powstała skała nazwana Mnich (Mních), która nosi tę nazwę do dziś (muzeumcervenyklastor.sk).

Wioska jest domem dla uzdrowiska Smerdžonka, specjalizującego się w leczeniu chorób skóry, schorzeń układu ruchu i chorób neurologicznych. Na początku wioski znajduje się staw o powierzchni 3 ha. Most (kładka) przez rzekę, umożliwiający przejście pieszym i rowerzystom do polskiej części Pienin, został otwarty 12 sierpnia 2006 r. Jest to najdłuższy (149,95 m) wiszący drewniany most w Europie (cervenyklastor.sk).

Odkazy

,
cerveny-klastor 72483

Krajina, Zahraničie, Poľsko

Trybsz

skala
Hits: 1843

Trybsz sa nachádza v oblasti Podhale. Tatry, ktoré sa nachádzajú, čo by kameňom dohodil, tvoria impozantnú kulisu. V zimných mesiacoch sa z Trybszu stáva lyžiarske a snowboardové centrum.

Trybsz je spišská dedina, nachádzajúca sa v južnej časti Poľska, pri hranici zo Slovenskom. Slovenský názov pre obec je Tribš, maďarsky Újterebes, Tribs, nemecky Treibs. Pôvodne bola takmer výlučne osídlená slovenským etnikom, bola súčasťou Uhorska. Anektovaná bola v roku 1945 Poľskom (Wikipedia). Spomína sa od 16. storočia, patril majiteľom hradu Dunajec – dnes Niedzica. Žije tu 833 obyvateľov (Wikipedia PL).

Trybsz is located in the Podhale region. The Tatra Mountains, situated just a stone’s throw away, create an impressive backdrop. During the winter months, Trybsz transforms into a skiing and snowboarding center.

Trybsz is a Spiš village located in the southern part of Poland, near the border with Slovakia. The Slovak name for the village is Tribš, in Hungarian, it is Újterebes or Tribs, and in German, it’s Treibs. Originally, it was almost exclusively settled by the Slovak ethnic group and was part of Hungary. It was annexed by Poland in 1945 (Wikipedia). It has been mentioned since the 16th century and belonged to the owners of Dunajec Castle, which is known as Niedzica today. The village is home to 833 inhabitants (Wikipedia PL).

Trybsz to słowacka wieś spišska położona w południowej części Polski, przy granicy ze Słowacją. Słowacka nazwa wsi to Tribš, węgierska to Újterebes lub Tribs, a niemiecka to Treibs. Początkowo była ona niemal wyłącznie zamieszkana przez grupę etniczną Słowaków i była częścią Węgier. W 1945 roku została anektowana przez Polskę (Wikipedia). Jest wspominana od XVI wieku i należała do właścicieli Zamku Dunajec, obecnie znanego jako Niedzica. W wiosce mieszka 833 mieszkańców (Wikipedia PL).

trybsz 8988