2006-2010, 2010, Časová línia, Krajina, Mestá, Mestá, Šariš, Slovenská krajina, Slovenské, Typ krajiny

Prešov – mesto hudby

skala
Hits: 2641

Pre­šov, maďar­sky Eper­jes, nemec­ky Epe­ries /​Pre­schau, rus­ky Prja­šev, poľ­sky Pre­szów, latin­sky Fra­go­po­lis /​Epe­ries­si­num (Wiki​pe​dia​.sk), Lang­dorf, Ape­rias­ci­num (Michal Kali­ňák). Jed­na hypo­té­za hovo­rí o tom, že pôvod­ný názov mes­ta Epe­ries je odvo­de­ný od maďar­ské­ho slo­va ​“eper” – jaho­da. Slo­ven­ský his­to­rik Ulič­ný tvr­dí, že pome­no­va­nie Pre­šov kore­ní v slo­van­skom mene Preš (Peter Švorc a kol, 1997, p 14). Je cen­trom Šari­ša a Pre­šov­ské­ho samo­správ­ne­ho kra­ja. Leží v Košic­kej kot­li­ne, medzi Slán­sky­mi vrch­mi a Šariš­skou vrcho­vi­nou v nad­mor­skej výš­ke cca 255 met­rov nad morom. Mes­to má dve rie­ky, Tory­su a Sek­čov. Ku 1.1.2005 tu žilo 91 205 oby­va­te­ľov, čo je tre­tí naj­vyš­ší počet oby­va­te­ľov na Slo­ven­sku (pre​sov​.sk). Má šty­ri mest­ské čas­ti: Pre­šov, Niž­ná Šebas­to­vá, Soli­var, Šal­go­vík (Wiki​pe​dia​.sk). Počiat­ky osíd­le­nia sia­ha­jú až do doby kamen­nej. Slo­van­ské osíd­le­nie je dolo­že­né z pre­lo­mu 8. a 9. sto­ro­čia. Prvá písom­ná zmien­ka je v lis­ti­ne krá­ľa Belu IV. z roku 1247. Slo­bod­ným krá­ľov­ským mes­tom je Pre­šov od roku 1374. Od roku 1412 pat­ril do Pen­ta­po­li­ta­ny – spo­lo­čen­stva pia­tich krá­ľov­ských miest spo­lu s Koši­ca­mi, Bar­de­jo­vom, Levo­čou a Sabi­no­vom (Wiki​pe​dia​.sk). V 14. a 15. sto­ro­čí sa tešil mimo­riad­nym hos­po­dár­skym roz­vo­jom. Pre mes­to je rok 1687 zná­my pre­šov­ský­mi jat­ka­mi (Caraf­fo­ve jat­ky), kedy boli na námes­tí kru­to pop­ra­ve­ní 24 meš­ťa­nia za pod­po­ru Imri­cha Tököli­ho, vod­co­vi pro­ti­habs­bur­ské­ho povs­ta­nia. V roku 1816 doš­lo k zria­de­niu gréc­ko­ka­to­líc­kej die­cé­zy, vďa­ka čomu sem zača­lo pri­chá­dzať viac Rusí­nov. Veľ­ký hos­po­dár­sky význam pre mes­to mala výro­ba soli (Wiki​pe​dia​.sk) – Soli­var Pre­šov, kto­rý ​“zni­či­li” demok­ra­ti po roku 2010. 1.11.1918 doš­lo k tzv. Pre­šov­skej vzbu­re – bolo pop­ra­ve­ných 41 voja­kov a dva­ja civi­lis­ti. Pod vply­vom revo­lú­cie v Buda­peš­ti odo­pre­li nie­kto­rí voja­ci posluš­nosť a násled­ne rabo­va­li obcho­dy. Neskôr boli zais­te­ní a napriek tomu, že nedoš­lo ku stra­tám na živo­toch, boli odsú­de­ní na trest smr­ti (Peter Švorc a kol, 1997, p 33).

His­to­ric­ké jad­ro mes­ta je národ­nou kul­túr­nou pamiat­kou (pre​sov​.sk). Je tu množ­stvo pamia­tok, napr.: gréc­ko­ka­to­líc­ky chrám svä­té­ho Jána Krs­ti­te­ľa, palác Klo­bu­šic­kých, Šariš­ská galé­ria, Neptú­no­va fon­tá­na, Rákoc­zi­ho palác, rím­sko­ka­to­líc­ky far­ský kos­tol svä­té­ho Miku­lá­ša, súso­šie Imma­cu­la­ty, Bosá­ko­va ban­ka, Caraf­fo­va väz­ni­ca (pre​sov​.sk), Chrám svä­té­ho Ale­xan­dra Nevské­ho, Kal­vá­ria, vodo­hos­po­dár­ska stav­ba Kumšt (Wiki​pe​dia​.sk). Síd­li tu Divad­lo Joná­ša Zábor­ské­ho, orga­ni­zu­jú sa tu Dni mes­ta Pre­šov, Muvi­na – Medzi­ná­rod­ná súťaž­ná pre­hliad­ka vín, Pre­šov­ský tro­j­ič­ný jar­mok, Pre­šov­ská hudob­ná jar, Pre­šov­ská hudob­ná jeseň, JAZZ Pre­šov, Deň Zeme (pre​sov​.sk). Vďa­ka hudob­né­mu živo­tu a úspe­chom hudob­nej pro­duk­cie si mes­to vyslú­ži­lo pre­zýv­ku ​“slo­ven­ský Seatt­le” (Radek Antl, pre​sov​.info/sk, Michal Frank), resp. mes­to hud­by (Wiki​pe​dia​.sk). Nie­kto­rí hudob­ní­ci a kape­ly: Ivan Tás­ler, Peha, Kat­ka Knech­to­vá, Chi­ki liki tu‑a, Kat­ka Koš­čo­vá, Peter Lipa, David Kol­lar, Koma­jo­ta, Peter Nagy. Pra­vi­del­ne sa tu koná fes­ti­val štu­dent­ské­ho ume­nia Aka­de­mic­ký Pre­šov, Pre­šov­ská hudob­ná jar, Soľ­no­ban­ský jar­mok, Fes­ti­val palič­ko­va­nej čip­ky, Fes­ti­val zlej hud­by, Pre­šov­ský tro­j­ič­ný jar­mok a fes­ti­val sku­pín his­to­ric­ké­ho šer­mu a reme­siel, Pre­šov­ské kul­túr­ne leto, Fes­ti­val Sigord, Pre­šov­ská hudob­ná jeseň, JAZZ Pre­šov, Goraz­dov lite­rár­ny Pre­šov a mno­ho ďal­ších (Wiki​pe​dia​.sk). Nachá­dza sa tu Pre­šov­ská uni­ver­zi­ta z ôsmi­mi fakul­ta­mi a Fakul­ta výrob­ných tech­no­ló­gií Tech­nic­kej uni­ver­zi­ty v Koši­ciach, Vyso­ká ško­la medzi­ná­rod­né­ho pod­ni­ka­nia ISM Slo­va­kia. Okrem toho cca 34 stred­ných škôl. Pre­šov­ská hádza­ná má sil­ný cveng v celej Euró­pe naj­mä vďa­ka klu­bu Tat­ran Pre­šov (pre​sov​.sk). Fut­ba­lo­vý Tat­ran Pre­šov už taký úspeš­ný nie je ani v rám­ci Slo­ven­ska. Medzi pre­šov­ské osob­nos­ti pat­ria: spi­so­va­teľ, novi­nár a his­to­rik Jonáš Zábor­ský, spi­so­va­teľ­ka Mil­ka Zim­ko­vá, herec a reži­sér Ján Boro­dáč a Peter Rašev, her­ci Juraj Kuku­ra, Jozef Stra­žan a Kve­ta Stra­ža­no­vá, reži­šér Fero Fenič, zahra­nič­ný spra­vo­daj­ca Slo­ven­ské­ho roz­hla­su v Tel Avi­ve Yehu­da Lahav /​Šte­fan Weizs­lo­vits, fut­ba­lis­ta Ladi­slav Pav­lo­vič, hoke­jis­ta Igor Liba, prvá Miss Čes­ko­slo­ven­ska Iva­na Chris­to­vá (Wiki​pe​dia​.sk).

Pre­sov, in Hun­ga­rian Eper­jes, in Ger­man Epe­ries /​Pre­schau, in Rus­sian Prja­sev, in Polish Pre­szów, in Latin Fra­go­po­lis /​Epe­ries­si­num (Wiki​pe​dia​.sk), Lang­dorf, Ape­rias­ci­num (Michal Kali­ňák). One hypot­he­sis sug­gests that the ori­gi­nal name of the city, Epe­ries, is deri­ved from the Hun­ga­rian word ​“eper” – stra­wber­ry. Slo­vak his­to­rian Ulič­ný argu­es that the naming of Pre­šov has its roots in the Sla­vic name Preš (Peter Švorc et al., 1997, p. 14). It is the cen­ter of Šariš and the Pre­šov self-​governing regi­on. It is loca­ted in the Koši­ce Basin, bet­we­en the Slán­ské Vrchy and Šariš­ská Vrcho­vi­na at an alti­tu­de of app­ro­xi­ma­te­ly 255 meters abo­ve sea level. The city is tra­ver­sed by two rivers, Tory­sa and Sek­čov. As of Janu­ary 1, 2005, it had a popu­la­ti­on of 91,205, making it the third most popu­lous city in Slo­va­kia (pre​sov​.sk). It con­sists of four dis­tricts: Pre­šov, Niž­ná Šebas­to­vá, Soli­var, and Šal­go­vík (Wiki​pe​dia​.sk). Sett­le­ment dates back to the Sto­ne Age, with Sla­vic sett­le­ment docu­men­ted from the late 8th and 9th cen­tu­ries. The first writ­ten men­ti­on is in a char­ter from King Bela IV in 1247. Pre­šov has been a free roy­al town sin­ce 1374. From 1412, it belo­n­ged to Pen­ta­po­li­ta­na, a con­fe­de­ra­ti­on of five roy­al cities along with Koši­ce, Bar­de­jov, Levo­ča, and Sabi­nov (Wiki​pe​dia​.sk). In the 14th and 15th cen­tu­ries, it enjo­y­ed sig­ni­fi­cant eco­no­mic deve­lop­ment. The year 1687 is notab­le for the Pre­šov slaugh­ter (Caraf­fa slaugh­ter), whe­re 24 citi­zens were cru­el­ly exe­cu­ted on the squ­are for sup­por­ting Imrich Tököli, the lea­der of the anti-​Habsburg upri­sing. In 1816, the Gre­ek Cat­ho­lic dioce­se was estab­lis­hed, lea­ding to an influx of Rusyns. The pro­duc­ti­on of salt, espe­cial­ly in Soli­var Pre­šov, pla­y­ed a sig­ni­fi­cant eco­no­mic role for the city (Wiki​pe​dia​.sk), but it was ​“des­tro­y­ed” by democ­rats after 2010. On Novem­ber 1, 1918, the so-​called Pre­šov Upri­sing took pla­ce, resul­ting in the exe­cu­ti­on of 41 sol­diers and two civi­lians. Under the influ­en­ce of the revo­lu­ti­on in Buda­pest, some sol­diers refu­sed obe­dien­ce and sub­se­qu­en­tly looted shops. Later, des­pi­te no loss of life, they were sen­ten­ced to death (Peter Švorc et al., 1997, p. 33).

The his­to­ri­cal core of the city is a nati­onal cul­tu­ral monu­ment (pre​sov​.sk). The­re are nume­rous land­marks, inc­lu­ding the Gre­ek Cat­ho­lic Church of St. John the Bap­tist, Klo­bu­šic­ký Pala­ce, Šariš Gal­le­ry, Neptu­ne­’s Foun­tain, Rákoc­zi Pala­ce, Roman Cat­ho­lic Parish Church of St. Nicho­las, Imma­cu­la­ta Sta­tue, Bosá­k’s Bank, Caraf­fa Pri­son (pre​sov​.sk), Church of St. Ale­xan­der Nevsky, Cal­va­ry, water mana­ge­ment struc­tu­re Kumšt (Wiki​pe​dia​.sk). The city is home to the Jonáš Zábor­ský The­at­re, and events such as Pre­šov Days, Muvi­na – Inter­na­ti­onal Com­pe­ti­ti­ve Wine Sho­wca­se, Pre­šov Tri­ni­ty Fair, Pre­šov Music Spring, Pre­šov Music Autumn, JAZZ Pre­šov, Earth Day are orga­ni­zed (pre​sov​.sk). Thanks to its musi­cal life and the suc­cess of musi­cal pro­duc­ti­on, the city has ear­ned the nick­na­me ​“Slo­vak Seatt­le” (Radek Antl, pre​sov​.info/sk, Michal Frank), or the ​“City of Music” (Wiki​pe​dia​.sk). Some musi­cians and bands asso­cia­ted with the city inc­lu­de Ivan Tás­ler, Peha, Kat­ka Knech­to­vá, Chi­ki liki tu‑a, Kat­ka Koš­čo­vá, Peter Lipa, David Kol­lar, Koma­jo­ta, Peter Nagy. Regu­lar events inc­lu­de the Aca­de­mic Pre­šov Fes­ti­val of Stu­dent Art, Pre­šov Music Spring, Salt Mine Fair, Bob­bin Lace Fes­ti­val, Bad Music Fes­ti­val, Pre­šov Tri­ni­ty Fair, His­to­ri­cal Fen­cing and Crafts Group Fes­ti­val, Pre­šov Cul­tu­ral Sum­mer, Sigord Fes­ti­val, Pre­šov Music Autumn, JAZZ Pre­šov, Goraz­d’s Lite­ra­ry Pre­šov, and many more (Wiki​pe​dia​.sk). Pre­šov is home to the Pre­šov Uni­ver­si­ty with eight facul­ties and the Facul­ty of Pro­duc­ti­on Tech­no­lo­gies of the Tech­ni­cal Uni­ver­si­ty in Koši­ce, and ISM Slo­va­kia Inter­na­ti­onal Busi­ness Scho­ol. Addi­ti­onal­ly, the­re are app­ro­xi­ma­te­ly 34 secon­da­ry scho­ols. Pre­šov hand­ball has a strong pre­sen­ce throug­hout Euro­pe, espe­cial­ly thanks to the Tat­ran Pre­šov club (pre​sov​.sk). Tat­ran Pre­šov foot­ball is not as suc­cess­ful, even wit­hin Slo­va­kia. Notab­le per­so­na­li­ties from Pre­šov inc­lu­de wri­ter, jour­na­list, and his­to­rian Jonáš Zábor­ský, wri­ter Mil­ka Zim­ko­vá, actors Ján Boro­dáč and Peter Rašev, Juraj Kuku­ra, Jozef Stra­žan, and Kve­ta Stra­ža­no­vá, direc­tor Fero Fenič, fore­ign cor­res­pon­dent of Slo­vak Radio in Tel Aviv Yehu­da Lahav /​Šte­fan Weizs­lo­vits, foot­bal­ler Ladi­slav Pav­lo­vič, hoc­key pla­y­er Igor Liba, the first Miss Cze­cho­slo­va­kia Iva­na Chris­to­vá (Wiki​pe​dia​.sk).

Pre­šov, maďar­sky Eper­jes, nemec­ky Epe­ries /​Pre­schau, rus­ky Prja­šev, poľ­sky Pre­szów, latin­sky Fra­go­po­lis /​Epe­ries­si­num (Wiki​pe​dia​.sk), Lang­dorf, Ape­rias­ci­num (Michal Kali­ňák). Jed­na hypo­té­za hovo­rí o tom, že pôvod­ný názov mes­ta Epe­ries je odvo­de­ný od maďar­ské­ho slo­va ​“eper” – jaho­da. Slo­ven­ský his­to­rik Ulič­ný tvr­dí, že pome­no­va­nie Pre­šov kore­ní v slo­van­skom mene Preš (Peter Švorc a kol, 1997, p 14). Je cen­trom Šari­ša a Pre­šov­ské­ho samo­správ­ne­ho kra­ja. Leží v Košic­kej kot­li­ne, medzi Slán­sky­mi vrch­mi a Šariš­skou vrcho­vi­nou v nad­mor­skej výš­ke cca 255 met­rov nad morom. Mes­to má dve rie­ky, Tory­su a Sek­čov. Ku 1.1.2005 tu žilo 91 205 oby­va­te­ľov, čo je tre­tí naj­vyš­ší počet oby­va­te­ľov na Slo­ven­sku (pre​sov​.sk). Má šty­ri mest­ské čas­ti: Pre­šov, Niž­ná Šebas­to­vá, Soli­var, Šal­go­vík (Wiki​pe​dia​.sk). Počiat­ky osíd­le­nia sia­ha­jú až do doby kamen­nej. Slo­van­ské osíd­le­nie je dolo­že­né z pre­lo­mu 8. a 9. sto­ro­čia. Prvá písom­ná zmien­ka je v lis­ti­ne krá­ľa Belu IV. z roku 1247. Slo­bod­ným krá­ľov­ským mes­tom je Pre­šov od roku 1374. Od roku 1412 pat­ril do Pen­ta­po­li­ta­ny – spo­lo­čen­stva pia­tich krá­ľov­ských miest spo­lu s Koši­ca­mi, Bar­de­jo­vom, Levo­čou a Sabi­no­vom (Wiki​pe​dia​.sk). V 14. a 15. sto­ro­čí sa tešil mimo­riad­nym hos­po­dár­skym roz­vo­jom. Pre mes­to je rok 1687 zná­my pre­šov­ský­mi jat­ka­mi (Caraf­fo­ve jat­ky), kedy boli na námes­tí kru­to pop­ra­ve­ní 24 meš­ťa­nia za pod­po­ru Imri­cha Tököli­ho, vod­co­vi pro­ti­habs­bur­ské­ho povs­ta­nia. V roku 1816 doš­lo k zria­de­niu gréc­ko­ka­to­líc­kej die­cé­zy, vďa­ka čomu sem zača­lo pri­chá­dzať viac Rusí­nov. Veľ­ký hos­po­dár­sky význam pre mes­to mala výro­ba soli (Wiki​pe​dia​.sk) – Soli­var Pre­šov, kto­rý ​“zni­či­li” demok­ra­ti po roku 2010. 1.11.1918 doš­lo k tzv. Pre­šov­skej vzbu­re – bolo pop­ra­ve­ných 41 voja­kov a dva­ja civi­lis­ti. Pod vply­vom revo­lú­cie v Buda­peš­ti odo­pre­li nie­kto­rí voja­ci posluš­nosť a násled­ne rabo­va­li obcho­dy. Neskôr boli zais­te­ní a napriek tomu, že nedoš­lo ku stra­tám na živo­toch, boli odsú­de­ní na trest smr­ti (Peter Švorc a kol, 1997, p 33).

His­to­ric­ké jad­ro mes­ta je národ­nou kul­túr­nou pamiat­kou (pre​sov​.sk). Je tu množ­stvo pamia­tok, napr.: gréc­ko­ka­to­líc­ky chrám svä­té­ho Jána Krs­ti­te­ľa, palác Klo­bu­šic­kých, Šariš­ská galé­ria, Neptú­no­va fon­tá­na, Rákoc­zi­ho palác, rím­sko­ka­to­líc­ky far­ský kos­tol svä­té­ho Miku­lá­ša, súso­šie Imma­cu­la­ty, Bosá­ko­va ban­ka, Caraf­fo­va väz­ni­ca (pre​sov​.sk), Chrám svä­té­ho Ale­xan­dra Nevské­ho, Kal­vá­ria, vodo­hos­po­dár­ska stav­ba Kumšt (Wiki​pe​dia​.sk). Síd­li tu Divad­lo Joná­ša Zábor­ské­ho, orga­ni­zu­jú sa tu Dni mes­ta Pre­šov, Muvi­na – Medzi­ná­rod­ná súťaž­ná pre­hliad­ka vín, Pre­šov­ský tro­j­ič­ný jar­mok, Pre­šov­ská hudob­ná jar, Pre­šov­ská hudob­ná jeseň, JAZZ Pre­šov, Deň Zeme (pre​sov​.sk). Vďa­ka hudob­né­mu živo­tu a úspe­chom hudob­nej pro­duk­cie si mes­to vyslú­ži­lo pre­zýv­ku ​“slo­ven­ský Seatt­le” (Radek Antl, pre​sov​.info/sk, Michal Frank), resp. mes­to hud­by (Wiki​pe​dia​.sk). Nie­kto­rí hudob­ní­ci a kape­ly: Ivan Tás­ler, Peha, Kat­ka Knech­to­vá, Chi­ki liki tu‑a, Kat­ka Koš­čo­vá, Peter Lipa, David Kol­lar, Koma­jo­ta, Peter Nagy. Pra­vi­del­ne sa tu koná fes­ti­val štu­dent­ské­ho ume­nia Aka­de­mic­ký Pre­šov, Pre­šov­ská hudob­ná jar, Soľ­no­ban­ský jar­mok, Fes­ti­val palič­ko­va­nej čip­ky, Fes­ti­val zlej hud­by, Pre­šov­ský tro­j­ič­ný jar­mok a fes­ti­val sku­pín his­to­ric­ké­ho šer­mu a reme­siel, Pre­šov­ské kul­túr­ne leto, Fes­ti­val Sigord, Pre­šov­ská hudob­ná jeseň, JAZZ Pre­šov, Goraz­dov lite­rár­ny Pre­šov a mno­ho ďal­ších (Wiki​pe​dia​.sk). Nachá­dza sa tu Pre­šov­ská uni­ver­zi­ta z ôsmi­mi fakul­ta­mi a Fakul­ta výrob­ných tech­no­ló­gií Tech­nic­kej uni­ver­zi­ty v Koši­ciach, Vyso­ká ško­la medzi­ná­rod­né­ho pod­ni­ka­nia ISM Slo­va­kia. Okrem toho cca 34 stred­ných škôl. Pre­šov­ská hádza­ná má sil­ný cveng v celej Euró­pe naj­mä vďa­ka klu­bu Tat­ran Pre­šov (pre​sov​.sk). Fut­ba­lo­vý Tat­ran Pre­šov už taký úspeš­ný nie je ani v rám­ci Slo­ven­ska. Medzi pre­šov­ské osob­nos­ti pat­ria: spi­so­va­teľ, novi­nár a his­to­rik Jonáš Zábor­ský, spi­so­va­teľ­ka Mil­ka Zim­ko­vá, herec a reži­sér Ján Boro­dáč a Peter Rašev, her­ci Juraj Kuku­ra, Jozef Stra­žan a Kve­ta Stra­ža­no­vá, reži­šér Fero Fenič, zahra­nič­ný spra­vo­daj­ca Slo­ven­ské­ho roz­hla­su v Tel Avi­ve Yehu­da Lahav /​Šte­fan Weizs­lo­vits, fut­ba­lis­ta Ladi­slav Pav­lo­vič, hoke­jis­ta Igor Liba, prvá Miss Čes­ko­slo­ven­ska Iva­na Chris­to­vá (Wiki​pe​dia​.sk).

Пряшів, угорською Еперйес, німецькою Еперіес /​Прешау, російською Пр’яшев, польською Прешув, латинською Фрагополіс /​Еперіессінум (Wiki​pe​dia​.sk), Лангдорф, Аперіасцінум (Міхал Каліняк). Одна з гіпотез говорить про те, що походження оригінальної назви міста Еперйес виводиться від угорського слова ​“епер” – полуниця. Словацький історик Улічний стверджує, що назва Пряшів коріниться в слов’янському імені Пряш (Петер Шворц та ін., 1997, с. 14). Воно є центром Шаріша та Пряшівського самоврядування. Розташоване в Кошицькій котліні, між Сланськими горами та Шарішською височиною на висоті приблизно 255 метрів над рівнем моря. У місті є дві річки – Ториса та Секчов. На 1 січня 2005 року тут проживало 91 205 осіб, що робить його третім за кількістю населення містом на Словаччині (pre​sov​.sk). Місто складається з чотирьох міських частин: Пряшів, Ніжна Шебастова, Солівар, Шальговік (Wiki​pe​dia​.sk). Початки заселення сягають до епохи кам’яної. Слов’янське заселення документоване на перехресті VIII і IX століть. Перша писемна згадка відома з документу короля Бели IV 1247 року. Пряшів є вільним королівським містом з 1374 року. З 1412 року він входив до Пентаполітани – співтовариства п’яти королівських міст разом із Кошицями, Бардейовом, Левочою і Сабіновом (Wiki​pe​dia​.sk). У XIV і XV століттях він користувався особливим економічним розвитком. Для міста 1687 рік відомий Пряшівськими бойнями (карафськими бойнями), коли на площі жорстоко стратили 24 міщан за підтримку Імріха Тьокьолі, лідера антигабсбурзького повстання. У 1816 році було створено греко-​католицьку єпархію, завдяки чому почало приходити більше русинів. Велике економічне значення для міста мало виробництво солі (Wiki​pe​dia​.sk) – Солівар Пряшів, який ​“знищили” демократи після 2010 року. 1 листопада 1918 року відбулося так зване Пряшівське повстання – було стратено 41 військовослужбовця і двох цивільних. Під впливом революції в Будапешті деякі військовослужбовці відмовились від послушності, а потім грабували магазини. Пізніше їх затримали і, незважаючи на те, що не було втрат людей, їх засудили до страти (Петер Шворц та ін., 1997, с. 33).

Історичне серце міста є національним культурним пам’ятником (pre​sov​.sk). Тут багато пам’яток, таких як греко-​католицький храм святого Івана Хрестителя, палац Клобусіцьких, Шарішська галерея, фонтан Нептун, палац Ракоці, римо-​католицький парафіальний костел святого Миколая, сузір’я Непорочного Зачаття, Босаківський банк, в’язниця Караффи (pre​sov​.sk), храм святого Олександра Невського, Кальварія, гідротехнічна споруда Кумшт (Wiki​pe​dia​.sk). Тут розташовано Театр Йонаша Заборськ

ого, організовані Дні міста Пряшів, Мувіна – Міжнародний конкурс вин, Пряшівський трійний ярмарок, Пряшівська музична весна, Пряшівська музична осінь, JAZZ Пряшів, День Землі (pre​sov​.sk). Благодаря музичному життю і успіхам музичної продукції місто заслужило прізвище ​“словацький Сіетл” (Радек Антл, pre​sov​.info/sk, Міхал Франк), або місто музики (Wiki​pe​dia​.sk). Деякі музиканти та гурти: Іван Таслер, Пега, Катка Кнехтова, Чікі Лікі Ту‑а, Катка Кошцова, Петер Ліпа, Давід Коллар, Комайота, Петер Наги. Регулярно відбуваються фестивалі студентського мистецтва Академічний Пряшів, Пряшівська музична весна, Солонобанський ярмарок, Фестиваль паличкованої мережі, Фестиваль поганої музики, Пряшівський трійний ярмарок і фестиваль груп історичного фехтування та ремесел, Пряшівське культурне літо, Фестиваль Сігорд, Пряшівська музична осінь, JAZZ Пряшів, Гораздов літературний Пряшів та багато інших (Wiki​pe​dia​.sk). Тут розташована Пряшівська університет із восьмома факультетами та Факультет виробничих технологій Технічного університету у Кошицях, Вища школа міжнародного бізнесу ISM Slo­va­kia. Крім того, близько 34 середні школи. Пряшівський гандбол має сильний вплив в Європі, особливо завдяки клубу Татран Пряшів (pre​sov​.sk). Футбольний Татран Пряшів вже не такий успішний навіть в межах Словаччини. Серед видатних особистостей Пряшова: письменник, журналіст і історик Йонаш Заборський, письменниця Мілька Зімкова, актори Ян Бородач і Петер Рашев, актори Юрай Кукура, Йозеф Стражан і Квета Стражанова, режисер Феро Феніч, іноземний кореспондент Словацького радіо в Тель-​Авіві Йегуда Лахав /​Штефан Вейзслоуіц, футболіст Ладіслав Павлович, хокеїст Ігор Ліба, перша Міс Чехословаччини Івана Христова (Wiki​pe​dia​.sk).

Odka­zy:

Use Facebook to Comment on this Post

1991, Časová línia, Do roku 2005, Francúzsko, Krajina, Zahraničie

Francúzsko – krajina šesťuholníková

skala
Hits: 11612

Fran­cúz­sko leží v západ­nej Euró­pe. Zo zápa­du ho obmý­va Atlan­tic­ký oce­án a z juho­vý­cho­du Stre­do­zem­né more. Od Špa­niel­ska ho delia Pyre­ne­je. Od roku 1768 Kor­zi­ka pat­rí ku Fran­cúz­sku. Väč­ši­na kra­ji­ny má rovi­na­tý ráz (des​ti​na​cie​.sk). Meno Fran­ce pochá­dza z latin­ské­ho Fran­cia, čo zna­me­ná ​“kra­ji­na Fran­kov” (Jean Car­pen­tier et al.). Je mož­né, že slo­vo Frank je odvo­de­né od pro­to­ger­mán­ske­ho slo­va ​“fran­kon”, čo zna­me­ná oštep, kopi­ja, kto­rá sa vrha­la ako seke­ra – Fran­cis­ca (Taras­suk et al.), dru­há hypo­té­za hovo­rí o tom, že v pra­ve­kej nemčí­ne ​“frank” zna­me­ná voľ­ný (Wiki­pe­dia ENG). Vzhľa­dom k svoj­mu tva­ru je občas opi­so­va­ná ako I‘Hexagon. Naj­star­šie znám­ky ľud­ské­ho živo­ta sú z doby pred 1.8 mili­ón­mi rokov. Z doby spred 18 000 rokov pred n. l. pochá­dza jed­na z mno­hých zdo­be­ných mla­do­pa­le­oli­tic­kých jas­kýň Las­caux (Jean Car­pen­tier et al.).

Vo Fran­cúz­sku žije asi 66 mili­ó­nov oby­va­te­ľov. Je tre­ťou naj­väč­šou kra­ji­nou Euró­py (Wiki­pe­dia ENG). Suse­dí s Atlan­tic­kým oce­ánom na zápa­de, Sever­ným morom na seve­re a so Stre­do­zem­ným morom na juhu. Medzi Fran­cúz­skom a Veľ­kou Bri­tá­ni­ou je zná­my kanál La Man­che. Pobrež­ná línia má 5500 km. Národ­nou hym­nou je Mar­se­il­lai­se (fran​cuz​sko​.sk), kto­rá je zná­ma aj u nás. Hlav­ným mot­tom Fran­cúz­skej repub­li­ky je slo­bo­da, rov­nosť, brat­stvo (fran​cuz​sko​.sk).

Naj­star­ším mes­tom je Mar­se­il­le. Jeho his­tó­ria sa zača­la písať 600 rokov pred naším leto­poč­tom, kedy bola zalo­že­ná kelt­ský­mi Gal­mi koló­nia Mas­sa­lia (Cam­brid­ge ancient his­to­ry). Oko­lo roku 125 pred n.l. bola doby­tá juž­ná Galia Riman­mi, kto­rý nazý­va­li ten­to regi­ón Roman Pro­vin­ce, z čoho vzni­kol názov Pro­ven­ce (Life Maga­zi­ne, 13.07.1953, p. 76, Goog­le Books). Hra­ni­ce súčas­né­ho Fran­cúz­ska zhru­ba zod­po­ve­da­jú sta­ro­ve­kej kelt­skej Galii. Galia bola pod­ro­be­ná Riman­mi v 1. sto­ro­čí pred n.l. V 4. sto­ro­čí sem zača­li pre­ni­kať ger­mán­ski Fran­ko­via. V roku 843 sa Fran­ská ríša roz­pad­la na Výcho­dof­ran­skú (dneš­né Nemec­ko), Zápa­dof­ran­skú ríšu (dneš­né Fran­cúz­sko) a Lot­rin­sko. Zná­ma je Fran­cúz­ska revo­lú­cia z roku 1789, zo začiat­ku 19. sto­ro­čia pôso­be­nie Napo­le­ona Bona­par­te­ho. V roku 1958 stál na čele Fran­cúz­ska Char­les de Gaul­le (Wiki­pe­dia). Nie­kto­rí panov­ní­ci: knie­ža Salic­kých Fran­kov Mero­vech v 5. sto­ro­čí, Chlo­do­vik, Dago­bert I. v 7. sto­ro­čí, Pipin Krát­ky v 8. sto­ro­čí kráľ Fran­cúz­ska, Karol I. Veľ­ký, Karol­man II. v 9. sto­ro­čí, Ľudo­vít XIV. – Kráľ Sln­ko (wiki​pe​dia​.sk).

Hlav­ným mes­tom je Paríž. Naj­viac uzná­va­ným národ­ným sviat­kom je Doby­tie Bas­ti­ly, kto­ré sa slá­vi 14. júla. Medzi naj­zná­mej­ších Fran­cú­zov pat­rí Johan­ka z Arku, vedec Lou­is Pas­te­ur, spi­so­va­teľ Emi­le Zola, sta­vi­teľ Gusta­ve Eif­fel, šan­so­nier­ka Edit Piaf, malia­ri Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, her­ci Alain Delon, Jean Reno. Kaž­do­roč­ne v júli sa kona­jú naj­sláv­nej­šie cyk­lis­tic­ké pre­te­ky Tour de Fran­ce. Fran­cúz­sko oplý­va význam­ný­mi prí­stav­mi v Le Hav­re, Nan­tes, Bor­de­aux, Cher­bourg, Brest, Calais, La Rochel­le, Tou­lon, Nice, Can­nes a naj­väč­ší fran­cúz­sky prí­stav v Mar­se­il­le (netway​.cz). Veľ­ké fran­cúz­ske auto­mo­bil­ky: Renault, Peuge­ot, Cit­ro­ën (wiki​pe​dia​.sk).

V kra­ji­ne je štvr­tý naj­väč­ší počet kul­túr­nych pamia­tok sve­to­vé­ho dedič­stva UNESCO, takmer 40. Zná­mi sú malia­ri Édou­ard Manet, Edgar Degas, Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, Paul Cézan­ne, Paul Gau­gu­in, Hen­ri Matis­se. Pôso­bi­li tu Pab­lo Picas­so, Vin­cent van Gogh, Marc Cha­gall, Ame­deo Modig­lia­ni, Was­si­ly Kan­din­sky. Fran­cúz­sko je zakla­da­jú­cim čle­nom Orga­ni­zá­cie spo­je­ných náro­dov – OSN, kde je jeden z pia­tich stá­lych čle­nov Bez­peč­nost­nej rady (Wiki­pe­dia ENG). Nachá­dza­jú sa tu tie­to hory: Alpy, Pyre­ne­je, Fran­cúz­ske stre­do­ho­rie, Švaj­čiar­ska Jura, Vogé­zy, Armo­ric­ký masív, Arde­ny (Wiki­pe­dia).

Naj­vyš­šia hora Mont Blanc v západ­nej Euró­pe (4810 m n.m.) je prá­ve vo fran­cúz­skych Alpách (ljly​sek​.cz). Okrem Álp sa do výš­ky čne­jú Pyre­ne­je, poho­ria Jura, Arde­ny, Fran­cúz­ske Stre­do­ho­rie a Vogé­zy. Naj­výz­nam­nej­šie rie­ky sú Loire, Garon­ne, Sei­na a Rýn. Ras­tie tu až 136 dru­hov stro­mov (fran​cuz​sko​.sk). Fran­cúz­sko je zná­me svo­jou kuchy­ňou a vínom. Žabie ste­hien­ka, sli­má­ky, muš­le, syry pat­ria k tej­to hrdej kra­ji­ne. Fran­cúz­sko bolo jed­nou z prvých kra­jín, kto­ré vytvo­ri­li minis­ter­stvo život­né­ho pro­stre­dia (Pro­tec­ti­on of the Envi­ron­ment). Je naj­čas­tej­šou turis­tic­kou des­ti­ná­ci­ou. Zná­mi spi­so­va­te­lia: Denis Dide­rot, Char­les Bau­de­lai­re, Paul Ver­lai­ne, Vic­tor Hugo, Ale­xan­dre Dumas, Jules Ver­ne, Émi­le Zola, Hono­ré de Bal­zac, Guy de Mau­pas­sant, Albert Camus, Jean-​Paul Sar­tre, Anti­one de Saint Exu­pé­ry, Sten­dahl. Filo­zo­fo­via: Rene Des­car­tes, Jean-​Jacques Rous­se­au, Vol­tai­re, Augus­te Com­te. Veľ­mi zná­my je mik­ro­bi­ológ Lou­is Pas­te­ur, mate­ma­tik a fyzik Hen­ri Poin­ca­ré, fyzi­ci Hen­ri Becqu­e­rel, Pier­re Curie, Marie Curie, Paul Lan­ge­vin, viro­lóg Luc Mon­tag­nier. Hudob­ní skla­da­te­lia: Hec­tor Ber­li­oz, Geor­ges Bizet, Char­les Gou­nod, Jacqu­es Offen­bach, Jule­sa Mas­se­ne­ta, Camil­le Saint-​Saëns, Mau­ri­ce Ravel, Clau­de Debus­sy (Wiki­pe­dia EN). Medzi ďal­šie zná­me osob­nos­ti pat­rí bez­bo­chy­by Pier­re de Cou­ber­tin, Jacques-​Yves Cous­te­au, Bri­git­te Bar­dot (wiki​pe​dia​.org). Medzi ​“súčas­nej­ších pred­sta­vi­te­ľov” hud­by pat­rí: Edit Piaf, Char­les Azna­vour, Ser­ge Gains­bourg, Mire­il­le Mat­hieu, Jean-​Michel Jar­re, David Guet­ta. Bra­tia Augus­te a Lou­is Lumi­é­rov­ci vytvo­ri­li kino v roku 1895. Can­nes hos­tí kaž­do­roč­ne zná­my fil­mo­vý fes­ti­val. Fran­cúz­sko ako celok až do nedáv­nej doby bolo kul­túr­nym cen­trom celé­ho sve­ta (Wiki­pe­dia EN).

Regi­ó­ny a ich hlav­né mes­tá: Alsas­ko – Štrass­burg, Akvi­tán­sko – Bor­de­aux, Auverg­ne – Clermont-​Ferrand, Bre­tón­sko – Ren­nes, Bur­gund­sko – Dijon, Cen­tre – Orlé­ans, Champagne-​Ardenne – Chalon-​en-​Champagne, Kor­zi­ka – Ajac­cio, France-​Comté – Besan­con, Ile-​de-​France – Paris, Languedoc-​Roussillon – Mont­pel­lier, Limu­zín­sko – Limo­ges, Lot­rin­sko – Metz, Dol­ná Nor­man­dia – Caen, Midi-​Pyrénées – Tou­lou­se, Nord-​Pas-​de-​Calais – Lil­le, Pays de la Loire – Nan­te­es, Pikar­dia – Amiens, Poitou-​Charentes – Poitiers, Provence-​Aples-​Côte d‘Azur – Mar­se­il­le, Rhône-​Alpes – Lyon, Hor­ná Nor­man­dia – Rou­en (Wiki­pe­dia EN). Fran­cúz­ska kuchy­ňa je širo­ko zná­ma na celom sve­te. Vyrá­ba sa tu viac ako 400 dru­hov syra, množ­stvo vín. Naprí­klad šam­pan­ské, Bor­de­aux, Bour­gog­ne, Beau­jo­lais. Zná­mi špor­tov­ci: Michel Pla­ti­ni, Just Fon­tai­ne, Thier­ry Hen­ry (Wiki­pe­dia EN).

Nie­kto­ré zau­jí­ma­vé mies­ta: Paríž – Eif­fe­lov­ka, Louv­re, Champ-​Elysées, Cen­tre Pompi­dou, Ver­sail­les; zámok Cham­bord, Che­non­ce­aux, Vil­lan­dry, Remeš (Reims), Car­cas­so­ne, záto­ka Mont St. Michel, Auverg­ne (des​ti​na​cie​.sk), mes­to zalo­že­né riman­mi Aix en Pro­ven­ce, Avig­non, Car­nac, Fon­tai­neb­lau, alp­ské cen­trum Gre­nob­le, marián­ske pút­nic­ké mies­to Lour­des, Mar­se­il­le, Mona­co, Nice, Orlé­ans, Reims, Saint Tro­pez. Fran­cú­zi sú veľ­mi zdvo­ri­lí, cenia si nevtie­ra­vú, ned­ba­lú ele­gan­ciu. Typic­ká je spon­tán­na mimi­ka a ges­ti­ku­lá­cia, emo­ci­onál­ne pre­ja­vy a komu­ni­ka­tív­nosť (cedok​.cz).

Fran­ce is loca­ted in Wes­tern Euro­pe. It is bor­de­red by the Atlan­tic Oce­an to the west and the Medi­ter­ra­ne­an Sea to the sout­he­ast. The Pyre­ne­es sepa­ra­te it from Spain. Sin­ce 1768, Cor­si­ca has been part of Fran­ce. The majo­ri­ty of the coun­try has a flat cha­rac­ter (des​ti​na​cie​.sk). The name ​“Fran­ce” comes from the Latin ​“Fran­cia,” mea­ning the ​“land of the Franks” (Jean Car­pen­tier et al.). The word ​“Frank” might be deri­ved from the Proto-​Germanic ​“fran­kon,” mea­ning a jave­lin or spe­ar, thro­wn like an axe – Fran­cis­ca (Taras­suk et al.). Anot­her hypot­he­sis sug­gests that in ancient Ger­man, ​“frank” meant free (Wiki­pe­dia ENG). Due to its sha­pe, Fran­ce is some­ti­mes refer­red to as ​“l’He­xa­go­ne.” The oldest signs of human life date back to around 1.8 mil­li­on years ago. One of the many deco­ra­ted caves from around 18,000 years ago is the famous Las­caux cave (Jean Car­pen­tier et al.).

App­ro­xi­ma­te­ly 66 mil­li­on peop­le live in Fran­ce, making it the third-​largest coun­try in Euro­pe (Wiki­pe­dia ENG). It is bor­de­red by the Atlan­tic Oce­an to the west, the North Sea to the north, and the Medi­ter­ra­ne­an Sea to the south. The English Chan­nel lies bet­we­en Fran­ce and Gre­at Bri­tain. The coast­li­ne stret­ches for 5500 km. The nati­onal ant­hem is the ​“Mar­se­il­lai­se” (fran​cuz​sko​.sk), well-​known worl­dwi­de. The prin­ci­pal mot­to of the French Repub­lic is liber­ty, equ­ali­ty, fra­ter­ni­ty (fran​cuz​sko​.sk).

The oldest city in Fran­ce is Mar­se­il­le, with its his­to­ry dating back 600 years BC when it was foun­ded as the Cel­tic colo­ny Mas­sa­lia (Cam­brid­ge ancient his­to­ry). Around 125 BC, the sout­hern Gaul was conqu­e­red by the Romans, cal­ling the regi­on Roman Pro­vin­ce, which later gave rise to the name Pro­ven­ce (Life Maga­zi­ne, 13.07.1953, p. 76, Goog­le Books). The cur­rent bor­ders of Fran­ce rough­ly cor­res­pond to ancient Cel­tic Gaul. Gaul was conqu­e­red by the Romans in the 1st cen­tu­ry BC. In the 4th cen­tu­ry, Ger­ma­nic Franks began to penet­ra­te the regi­on. In 843, the Fran­kish Empi­re split into East Fran­cia (modern Ger­ma­ny), West Fran­cia (modern Fran­ce), and Lot­ha­rin­gia. The French Revo­lu­ti­on in 1789 and the ear­ly 19th-​century era of Napo­le­on Bona­par­te are well-​known his­to­ri­cal events. In 1958, Char­les de Gaul­le took the helm of Fran­ce (Wiki­pe­dia). Some rulers inc­lu­de Mero­vech, the prin­ce of the Salian Franks in the 5th cen­tu­ry, Clo­vis, Dago­bert I in the 7th cen­tu­ry, Pepin the Short in the 8th cen­tu­ry, and Char­le­mag­ne, Char­les the Gre­at, Caro­lin­gian Empi­re­’s king in the 9th cen­tu­ry, and Lou­is XIV, the Sun King (wiki​pe​dia​.sk).

The capi­tal city is Paris. The most recog­ni­zed nati­onal holi­day is Bas­til­le Day, celeb­ra­ted on July 14th. Notab­le French figu­res inc­lu­de Joan of Arc, scien­tist Lou­is Pas­te­ur, wri­ter Emi­le Zola, buil­der Gusta­ve Eif­fel, chan­te­use Edith Piaf, pain­ters Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, actors Alain Delon, Jean Reno. The famous Tour de Fran­ce cyc­ling race takes pla­ce annu­al­ly in July. Fran­ce has sig­ni­fi­cant ports in Le Hav­re, Nan­tes, Bor­de­aux, Cher­bourg, Brest, Calais, La Rochel­le, Tou­lon, Nice, Can­nes, and the lar­gest French port in Mar­se­il­le (netway​.cz). Fran­ce has the fourth-​largest num­ber of UNESCO World Heri­ta­ge cul­tu­ral sites glo­bal­ly, with almost 40. Reno­wned pain­ters inc­lu­de Édou­ard Manet, Edgar Degas, Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, Paul Cézan­ne, Paul Gau­gu­in, Hen­ri Matis­se. Pab­lo Picas­so, Vin­cent van Gogh, Marc Cha­gall, Ame­deo Modig­lia­ni, Was­si­ly Kan­din­sky also spent time in Fran­ce. Fran­ce is a foun­ding mem­ber of the Uni­ted Nati­ons (UN), whe­re it holds one of the five per­ma­nent seats in the Secu­ri­ty Coun­cil (Wiki­pe­dia ENG). The coun­try fea­tu­res moun­tain ran­ges such as the Alps, Pyre­ne­es, Mas­sif Cen­tral, Swiss Jura, Vos­ges, Armo­ri­can Mas­sif, Arden­nes (Wiki­pe­dia).

The hig­hest moun­tain, Mont Blanc, in Wes­tern Euro­pe (4810 meters abo­ve sea level), is loca­ted in the French Alps (ljly​sek​.cz). Besi­des the Alps, Fran­ce is home to the Pyre­ne­es, Jura Moun­tains, Arden­nes, Mas­sif Cen­tral, and Vos­ges. Major rivers inc­lu­de the Loire, Garon­ne, Sei­ne, and Rhi­ne. The coun­try hosts up to 136 spe­cies of tre­es (fran​cuz​sko​.sk). Fran­ce is famous for its cuisi­ne and wine, pro­du­cing more than 400 types of che­e­se and a varie­ty of wines, inc­lu­ding Cham­pag­ne, Bor­de­aux, Bour­gog­ne, Beau­jo­lais. Deli­ca­cies like frog legs, snails, mus­sels, and che­e­ses are proud repre­sen­ta­ti­ons of the coun­try. Fran­ce was one of the first coun­tries to estab­lish an envi­ron­men­tal pro­tec­ti­on minis­try. It is a popu­lar tou­rist des­ti­na­ti­on and has a rich cul­tu­ral heri­ta­ge. Famous wri­ters inc­lu­de Denis Dide­rot, Char­les Bau­de­lai­re, Paul Ver­lai­ne, Vic­tor Hugo, Ale­xan­dre Dumas, Jules Ver­ne, Émi­le Zola, Hono­ré de Bal­zac, Guy de Mau­pas­sant, Albert Camus, Jean-​Paul Sar­tre, Anto­ine de Saint Exu­pé­ry, Stend­hal. Reno­wned phi­lo­sop­hers inc­lu­de René Des­car­tes, Jean-​Jacques Rous­se­au, Vol­tai­re, Augus­te Com­te. Notab­le figu­res also inc­lu­de mic­ro­bi­olo­gist Lou­is Pas­te­ur, mat­he­ma­ti­cian and phy­si­cist Hen­ri Poin­ca­ré, phy­si­cists Hen­ri Becqu­e­rel, Pier­re Curie, Marie Curie, Paul Lan­ge­vin, viro­lo­gist Luc Mon­tag­nier. Music com­po­sers inc­lu­de Hec­tor Ber­li­oz, Geor­ges Bizet, Char­les Gou­nod, Jacqu­es Offen­bach, Jules Mas­se­net, Camil­le Saint-​Saëns, Mau­ri­ce Ravel, Clau­de Debus­sy (Wiki­pe­dia EN). Some other well-​known per­so­na­li­ties inc­lu­de Pier­re de Cou­ber­tin, Jacques-​Yves Cous­te­au, Bri­git­te Bar­dot (wiki​pe​dia​.org). ​“Con­tem­po­ra­ry” music repre­sen­ta­ti­ves inc­lu­de Edith Piaf, Char­les Azna­vour, Ser­ge Gains­bourg, Mire­il­le Mat­hieu, Jean-​Michel Jar­re, David Guet­ta. The Lumi­ère Brot­hers, Augus­te, and Lou­is, cre­a­ted cine­ma in 1895. Can­nes hosts the famous annu­al film fes­ti­val. Fran­ce, until recen­tly, was a cul­tu­ral cen­ter of the world (Wiki­pe­dia EN).

Regi­ons and the­ir capi­tals: Alsa­ce – Stras­bourg, Aqu­itai­ne – Bor­de­aux, Auverg­ne – Clermont-​Ferrand, Brit­ta­ny – Ren­nes, Bur­gun­dy – Dijon, Cen­tre – Orlé­ans, Champagne-​Ardenne – Chalon-​en-​Champagne, Cor­si­ca – Ajac­cio, Franche-​Comté – Besa­nçon, Ile-​de-​France – Paris, Languedoc-​Roussillon – Mont­pel­lier, Limou­sin – Limo­ges, Lor­rai­ne – Metz, Lower Nor­man­dy – Caen, Midi-​Pyrénées – Tou­lou­se, Nord-​Pas-​de-​Calais – Lil­le, Pays de la Loire – Nantes

, Picar­dy – Amiens, Poitou-​Charentes – Poitiers, Provence-​Alpes-​Côte d’A­zur – Mar­se­il­le, Rhône-​Alpes – Lyon, Upper Nor­man­dy – Rou­en (Wiki­pe­dia EN). French cuisi­ne is wide­ly kno­wn worl­dwi­de. The­re are more than 400 types of che­e­se and a varie­ty of wines pro­du­ced, inc­lu­ding Cham­pag­ne, Bor­de­aux, Bur­gun­dy, Beau­jo­lais. Famous athle­tes inc­lu­de Michel Pla­ti­ni, Just Fon­tai­ne, Thier­ry Hen­ry (Wiki­pe­dia EN).

Some inte­res­ting pla­ces: Paris – Eif­fel Tower, Louv­re, Champs-​Élysées, Cen­tre Pompi­dou, Ver­sail­les; Cham­bord Cast­le, Che­non­ce­au, Vil­lan­dry, Reims, Car­cas­son­ne, Mont St. Michel Bay, Auverg­ne (des​ti​na​cie​.sk), Roman-​founded city Aix-​en-​Provence, Avig­non, Car­nac, Fon­tai­neb­le­au, alpi­ne cen­ter Gre­nob­le, Marian pilg­ri­ma­ge site Lour­des, Mar­se­il­le, Mona­co, Nice, Orle­ans, Reims, Saint Tro­pez. The French are very poli­te, value unin­tru­si­ve, casu­al ele­gan­ce. Typi­cal are spon­ta­ne­ous facial expres­si­ons, ges­tu­res, emo­ti­onal expres­si­ons, and com­mu­ni­ca­ti­ve­ness (cedok​.cz).

La Fran­ce est situ­ée en Euro­pe occi­den­ta­le. Elle est bor­dée par l’o­cé­an Atlan­ti­que à l’ou­est et la mer Médi­ter­ra­née au sud-​est. Les Pyré­né­es la sépa­rent de l’Es­pag­ne. Depu­is 1768, la Cor­se fait par­tie de la Fran­ce. La majo­ri­té du pays a un carac­tère plat (des​ti​na​cie​.sk). Le nom ​“Fran­ce” vient du latin ​“Fran­cia”, sig­ni­fiant le ​“pays des Francs” (Jean Car­pen­tier et al.). Le mot ​“Frank” pour­rait déri­ver du mot proto-​germanique ​“fran­kon”, sig­ni­fiant une jave­li­ne ou une lan­ce, jetée com­me une hache – Fran­cis­ca (Taras­suk et al.). Une aut­re hypot­hèse sug­gère qu’en ancien alle­mand, ​“frank” sig­ni­fiait lib­re (Wiki­pe­dia ENG). En rai­son de sa for­me, la Fran­ce est par­fo­is appe­lée ​“l’He­xa­go­ne”. Les plus anciens sig­nes de vie humai­ne remon­tent à envi­ron 1,8 mil­li­on d’an­né­es. L’u­ne des nom­bre­uses grot­tes déco­ré­es datant d’en­vi­ron 18 000 ans est la célèb­re grot­te de Las­caux (Jean Car­pen­tier et al.).

Envi­ron 66 mil­li­ons de per­son­nes vivent en Fran­ce, ce qui en fait le tro­isi­ème plus grand pays d’E­uro­pe (Wiki­pe­dia ENG). Elle est bor­dée par l’o­cé­an Atlan­ti­que à l’ou­est, la mer du Nord au nord et la mer Médi­ter­ra­née au sud. La Man­che sépa­re la Fran­ce de la Grande-​Bretagne. La lig­ne côti­ère s’é­tend sur 5500 km. L’hym­ne nati­onal est la ​“Mar­se­il­lai­se” (fran​cuz​sko​.sk), mon­dia­le­ment con­nue. La devi­se prin­ci­pa­le de la Répub­li­que fra­nçai­se est liber­té, éga­li­té, fra­ter­ni­té (fran​cuz​sko​.sk).

La plus ancien­ne vil­le de Fran­ce est Mar­se­il­le, dont l’his­to­ire remon­te à 600 ans avant not­re ère, lor­squ­’el­le a été fon­dée com­me colo­nie cel­ti­que de Mas­sa­lia (Cam­brid­ge ancient his­to­ry). Vers 125 av. J.-C., la Gau­le méri­di­ona­le a été conqu­ise par les Romains, qui appe­laient la régi­on Pro­vin­ce romai­ne, d’où le nom de Pro­ven­ce (Life Maga­zi­ne, 13.07.1953, p. 76, Goog­le Books). Les fron­ti­ères actu­el­les de la Fran­ce cor­res­pon­dent app­ro­xi­ma­ti­ve­ment à l’an­cien­ne Gau­le cel­ti­que. La Gau­le a été conqu­ise par les Romains au 1er sièc­le av. J.-C. Au 4e sièc­le, les Francs ger­mains ont com­men­cé à pénét­rer dans la régi­on. En 843, l’Em­pi­re franc s’est divi­sé en Fran­cie orien­ta­le (l’Al­le­mag­ne moder­ne), Fran­cie occi­den­ta­le (la Fran­ce moder­ne) et Lot­ha­rin­gie. La Révo­lu­ti­on fra­nçai­se en 1789 et l’é­po­que du début du 19e sièc­le de Napo­lé­on Bona­par­te sont des évé­ne­ments his­to­ri­qu­es bien con­nus. En 1958, Char­les de Gaul­le prend la tête de la Fran­ce (Wiki­pe­dia). Cer­tains sou­ve­rains inc­lu­ent Méro­vée, le prin­ce des Francs saliens au 5e sièc­le, Clo­vis, Dago­bert Ier au 7e sièc­le, Pépin le Bref au 8e sièc­le, et Char­le­mag­ne, Char­les le Grand, roi de l’Em­pi­re caro­lin­gien au 9e sièc­le, et Lou­is XIV, le Roi Sole­il (wiki​pe​dia​.sk).

La capi­ta­le est Paris. La fête nati­ona­le la plus recon­nue est la pri­se de la Bas­til­le, céléb­rée le 14 juil­let. Des figu­res fra­nçai­ses notab­les inc­lu­ent Jean­ne d’Arc, le scien­ti­fi­que Lou­is Pas­te­ur, l’éc­ri­vain Emi­le Zola, le cons­truc­te­ur Gusta­ve Eif­fel, la chan­te­use Edith Piaf, les pein­tres Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, les acte­urs Alain Delon, Jean Reno. Le célèb­re Tour de Fran­ce a lieu cha­que année en juil­let. La Fran­ce possède des ports impor­tants à Le Hav­re, Nan­tes, Bor­de­aux, Cher­bourg, Brest, Calais, La Rochel­le, Tou­lon, Nice, Can­nes et le plus grand port fra­nçais à Mar­se­il­le (netway​.cz). La Fran­ce comp­te le quat­ri­ème plus grand nom­bre de sites cul­tu­rels du pat­ri­mo­ine mon­dial de l’U­NES­CO, avec près de 40 sites. Des pein­tres renom­més inc­lu­ent Édou­ard Manet, Edgar Degas, Clau­de Monet, Augus­te Reno­ir, Paul Cézan­ne, Paul Gau­gu­in, Hen­ri Matis­se. Pab­lo Picas­so, Vin­cent van Gogh, Marc Cha­gall, Ame­deo Modig­lia­ni, Was­si­ly Kan­din­sky ont éga­le­ment pas­sé du temps en Fran­ce. La Fran­ce est mem­bre fon­da­te­ur des Nati­ons unies (ONU), où elle détient l’un des cinq sièges per­ma­nents au Con­se­il de sécu­ri­té (Wiki­pe­dia ENG). Le pays pré­sen­te des cha­înes de mon­tag­nes tel­les que les Alpes, les Pyré­né­es, le Mas­sif Cen­tral, le Jura suis­se, les Vos­ges, le Mas­sif armo­ri­cain, les Arden­nes (Wiki­pe­dia).

La plus hau­te mon­tag­ne, le mont Blanc, en Euro­pe occi­den­ta­le (4810 mèt­res d’al­ti­tu­de), se trou­ve dans les Alpes fra­nçai­ses (ljly​sek​.cz). Out­re les Alpes, la Fran­ce abri­te les Pyré­né­es, le Jura, les Arden­nes, le Mas­sif Cen­tral et les Vos­ges. Les prin­ci­paux fle­uves com­pren­nent la Loire, la Garon­ne, la Sei­ne et le Rhin. Le pays comp­te jusqu­’à 136 espèces d’arb­res (fran​cuz​sko​.sk). La Fran­ce est célèb­re pour sa cuisi­ne et son vin, pro­du­isant plus de 400 types de fro­ma­ges et une vari­é­té de vins, dont le cham­pag­ne, le bor­de­aux, la bour­gog­ne, le beau­jo­lais. Des mets tels que les cuis­ses de gre­nou­il­le, les escar­gots, les mou­les et les fro­ma­ges sont des repré­sen­ta­ti­ons fières du pays. La Fran­ce a été l’un des pre­miers pays à cré­er un minis­tère de la pro­tec­ti­on de l’en­vi­ron­ne­ment. C’est une des­ti­na­ti­on tou­ris­ti­que popu­lai­re et possède un riche pat­ri­mo­ine cul­tu­rel. Des écri­vains célèb­res inc­lu­ent Denis Dide­rot, Char­les Bau­de­lai­re, Paul Ver­lai­ne, Vic­tor Hugo, Ale­xan­dre Dumas, Jules Ver­ne, Émi­le Zola, Hono­ré de Bal­zac, Guy de Mau­pas­sant, Albert Camus, Jean-​Paul Sar­tre, Anto­ine de Saint Exu­pé­ry, Stend­hal. Des phi­lo­sop­hes renom­més com­pren­nent René Des­car­tes, Jean-​Jacques Rousse

au, Vol­tai­re, Augus­te Com­te. Des scien­ti­fi­qu­es notab­les inc­lu­ent le mic­ro­bi­olo­gis­te Lou­is Pas­te­ur, le mat­hé­ma­ti­cien et phy­si­cien Hen­ri Poin­ca­ré, les phy­si­ciens Hen­ri Becqu­e­rel, Pier­re Curie, Marie Curie, Paul Lan­ge­vin, le viro­lo­gue Luc Mon­tag­nier. Des com­po­si­te­urs tels que Hec­tor Ber­li­oz, Geor­ges Bizet, Char­les Gou­nod, Jacqu­es Offen­bach, Jules Mas­se­net, Camil­le Saint-​Saëns, Mau­ri­ce Ravel, Clau­de Debus­sy (Wiki­pe­dia EN). Par­mi les per­son­na­li­tés con­tem­po­rai­nes figu­rent Pier­re de Cou­ber­tin, Jacques-​Yves Cous­te­au, Bri­git­te Bar­dot (wiki​pe​dia​.org). Par­mi les repré­sen­tants plus récents de la musi­que figu­rent Edith Piaf, Char­les Azna­vour, Ser­ge Gains­bourg, Mire­il­le Mat­hieu, Jean-​Michel Jar­re, David Guet­ta. Les frères Augus­te et Lou­is Lumi­ère ont créé le ciné­ma en 1895. Can­nes accu­e­il­le cha­que année le célèb­re fes­ti­val du film. La Fran­ce dans son ensem­ble a long­temps été le cen­tre cul­tu­rel du mon­de (Wiki­pe­dia EN).

Les régi­ons et leurs capi­ta­les : Alsa­ce – Stras­bourg, Aqu­itai­ne – Bor­de­aux, Auverg­ne – Clermont-​Ferrand, Brit­ta­ny – Ren­nes, Bur­gun­dy – Dijon, Cen­tre – Orlé­ans, Champagne-​Ardenne – Châlons-​en-​Champagne, Cor­si­ca – Ajac­cio, Franche-​Comté – Besa­nçon, Île-​de-​France – Paris, Languedoc-​Roussillon – Mont­pel­lier, Limou­sin – Limo­ges, Lor­rai­ne – Metz, Lower Nor­man­dy – Caen, Midi-​Pyrénées – Tou­lou­se, Nord-​Pas-​de-​Calais – Lil­le, Pays de la Loire – Nan­tes, Picar­dy – Amiens, Poitou-​Charentes – Poitiers, Provence-​Alpes-​Côte d’A­zur – Mar­se­il­le, Rhône-​Alpes – Lyon, Upper Nor­man­dy – Rou­en (Wiki­pe­dia EN). La cuisi­ne fra­nçai­se est mon­dia­le­ment con­nue. Plus de 400 types de fro­ma­ges et une vari­é­té de vins, dont le Cham­pag­ne, le Bor­de­aux, la Bour­gog­ne, le Beau­jo­lais, sont pro­du­its. Par­mi les spor­tifs célèb­res figu­rent Michel Pla­ti­ni, Just Fon­tai­ne, Thier­ry Hen­ry (Wiki­pe­dia EN).

Que­lqu­es endro­its inté­res­sants : Paris – Tour Eif­fel, Louv­re, Champs-​Élysées, Cen­tre Pompi­dou, Ver­sail­les ; châte­au de Cham­bord, châte­au de Che­non­ce­au, châte­au de Vil­lan­dry, Reims, Car­cas­son­ne, baie du Mont Saint-​Michel, Auverg­ne (des​ti​na​cie​.sk), vil­le fon­dée par les Romains Aix-​en-​Provence, Avig­non, Car­nac, Fon­tai­neb­le­au, cen­tre alpin de Gre­nob­le, lieu de pèle­ri­na­ge marial de Lour­des, Mar­se­il­le, Mona­co, Nice, Orlé­ans, Reims, Saint-​Tropez. Les Fra­nçais sont très polis, ils app­ré­cient l’é­lé­gan­ce disc­rète et décon­trac­tée. La mimi­que spon­ta­née, les ges­tes, les expres­si­ons émo­ti­on­nel­les et la com­mu­ni­ca­ti­vi­té sont typi­qu­es (cedok​.cz).

Odka­zy

Use Facebook to Comment on this Post